“Bất ổn về trật tự an toàn xã hội, đói nghèo đều bắt nguồn từ ma túy mà ra. Đau xót hơn khi nhiều gia đình cả hai vợ chồng, hai bố con hoặc cả mấy anh em trong nhà đều nghiện. Ruộng nương, tài sản trong nhà dần bị cuốn theo “cái chết trắng” bởi những người nghiện ma túy, cũng đồng nghĩa họ đang đẩy người thân rơi vào cảnh nghèo túng triền miên” – đó là những lời chia sẻ của Chủ tịch UBND xã Nà Bủng Cháng A Dè khi nói về những hệ lụy của ma túy ở xã Nà Bủng.

Chẳng cần sổ sách, ông Dè liệt kê một loạt tên tuổi, hoàn cảnh gia đình của các đối tượng cộm cán liên quan đến ma túy trong xã.

Như trường hợp của anh S. A. D. ở bản Nà Bủng 2. Nhiều năm nghiện ma túy, cơ thể bị tàn phá nên mặc dù là lao động chính nhưng cả ngày chỉ quanh quẩn ở nhà. Điều đáng nói, cả 2 người con trai ruột của anh cũng “nối gót” bố đi theo “nàng tiên nâu”.

Trong căn nhà vách nứa xập xệ, nơi sinh sống của 5 người, mọi tài sản đều đã được đổi thành ma túy để anh Dơ cùng 2 con trai sử dụng. 2 người phụ nữ còn lại trong gia đình là vợ và con gái anh ngày ngày phải gồng gánh lo từng bữa mà không đủ ăn, thi thoảng trong bản có ai thuê gì thì làm nấy để trang trải cuộc sống, kinh tế gia đình cũng vì thế ngày càng kiệt quệ.

Cũng lao đao vì ma túy, cả 2 vợ chồng anh M. A. K. ở bản Púng Pá Kha đều là những người nghiện có thâm niên ở bản. Nhà cửa, ruộng vườn, đất sản xuất và cả những vật dụng trong nhà đều bị vợ chồng anh K. bán đi để mua thuốc phiện, hêrôin sử dụng suốt hàng chục năm qua. 2 người con của vợ chồng anh K. cùng vì vậy mà nhiều năm nay phải sống trong cảnh nheo nhóc, không được chăm sóc, học hành đầy đủ, tương lai mù mịt khó đoán định.

Sự nguy hiểm và hệ lụy từ ma túy đến nay anh K. hiểu rõ, nhưng từ bỏ là điều chưa bao giờ dễ dàng, bởi vòng lặp “cai nghiện rồi tái nghiện” đã diễn ra với vợ chồng anh nhiều lần.

Nà Bủng hiện có 91 người nghiện ma túy, chiếm 50% tổng số người nghiện ma túy của cả huyện. Tỷ lệ người nghiện ma túy cao khiến xã nghèo biên giới này gặp không ít khó khăn trong công tác xóa đói, giảm nghèo, tạo việc làm cho lao động cũng như nhiều chính sách đảm bảo an sinh xã hội khác. Toàn xã có gần 61% hộ nghèo, nhiều bản có bản tỷ lệ hộ nghèo chiếm hơn 70% như: Pá Kha, Nương, Ngải Thầu…

“Ngoài số người nghiện có hồ sơ quản lý theo dõi, số nghi nghiện trên địa bàn xã Nà Bủng cũng lên tới cả trăm người. Chính quyền xã đã đến từng nhà có người nghiện ma túy, kiên trì vận động cai nghiện. Thế nhưng nhiều người vẫn không bỏ được, có người đã bỏ được một thời gian xong lại tái nghiện" - ông Cháng A Dè cho biết thêm.

Hệ lụy của ma túy ở Nà Bủng không chỉ tác động đến an sinh xã hội mà còn gây phức tạp về an ninh trật tự, đặc biệt là tội phạm liên quan đến ma túy.

Thiếu tá Lèng Văn Tuân, Trưởng Công an xã Nà Bủng cho biết: Để đấu tranh có hiệu quả với loại tội phạm về ma túy, Công an xã đã tăng cường bám nắm địa bàn, đẩy mạnh phong trào toàn dân tham gia tố giác tội phạm. Đồng thời phối hợp chặt chẽ với các lực lượng nhằm chủ động phát hiện kịp thời các hành vi phạm tội.

Chỉ tính riêng từ đầu năm 2025 tới nay, Công an xã Nà Bủng đã trực tiếp chủ trì, đấu tranh bắt giữ 4 vụ với 4 đối tượng; phối hợp, bắt giữ 8 vụ với 8 đối tượng về hành vi “tàng trữ trái phép chất ma túy”; vận động 2 đối tượng vào cơ sở cai nghiện bắt buộc.

Thiếu tá Lèng Văn Tuân thông tin thêm, với quyết tâm không để ma túy tiếp tục là nỗi lo, bức xúc trong cộng đồng và làm hạn chế những hệ lụy do ma túy gây ra tại địa bàn vùng cao khó khăn này, đơn vị thường xuyên thực hiện công tác kiểm danh, kiểm diện; gọi hỏi, răn đe, giáo dục đối tượng cũng như làm tốt công tác nắm tình hình di biến động của đối tượng nghiện trên địa bàn. Chú trọng công tác dự báo, phân tích tình hình nhằm chủ động xây dựng các phương án, kế hoạch tác chiến cụ thể.

So với thời điểm 5 năm về trước, vấn nạn ma túy ở Nà Bủng đã có dấu hiệu “giảm nhiệt” khi số người nghiện đã giảm đi phân nửa. Nhưng công tác phòng chống ma túy và giảm thiểu những hệ lụy từ ma túy gây ra ở Nà Bủng vẫn đang là những thách lớn đối với lực lượng chức năng, cấp ủy, chính quyền địa phương. Và hơn ai hết, chính những người nghiện ma túy phải chủ động cai nghiện, đoạn tuyệt với ma túy mới là cách hiệu quả để góp phần đẩy lùi ma túy ra khỏi địa bàn.