Hiện nay, tỉnh Điện Biên đã ký kết Biên bản ghi nhớ hợp tác với 5 tỉnh Bắc Lào. Trên cơ sở đó, nhiều hoạt động hợp tác hữu nghị đã được triển khai thiết thực trên các lĩnh vực, từ ngoại giao nhân dân, kinh tế, giáo dục, y tế, văn hóa, thể thao cho tới quốc phòng - an ninh, góp phần tăng cường mối quan hệ đặc biệt Việt Nam - Lào.

Một điểm sáng nổi bật trong mối quan hệ giữa Điện Biên và các tỉnh Bắc Lào là công tác đối ngoại nhân dân. Các bên luôn tạo điều kiện để các tổ chức chính trị - xã hội, cá nhân và nhân dân giao lưu, trao đổi kinh nghiệm phát triển kinh tế, tìm hiểu văn hóa, truyền thống của mỗi bên. Mô hình kết nghĩa “bản - bản” giữa cư dân hai bên biên giới đã trở thành một nét đẹp riêng biệt, thắm đượm tình đoàn kết.

Hiện nay, có 8 cụm bản của Lào kết nghĩa với các bản của tỉnh Điện Biên, tạo nên cộng đồng gắn bó khăng khít không biên giới. Ông Lò Văn Xôm, xã Mường Lói, huyện Điện Biên chia sẻ: “Người dân bên kia biên giới tuy khác quốc tịch nhưng tình cảm như người một nhà. Chúng tôi thường xuyên tổ chức xin cấp phép thăm hỏi, hỗ trợ nhau làm ăn, chia sẻ kinh nghiệm sản xuất và cùng giữ gìn đường biên hòa bình”.

Song song với việc tăng cường giao lưu nhân dân, hai bên đẩy mạnh hợp tác phát triển kinh tế. Các hoạt động xúc tiến thương mại, quảng bá sản phẩm giữa Điện Biên và ba tỉnh Bắc Lào đã đạt được những kết quả ấn tượng. Tổng kim ngạch xuất nhập khẩu hàng hóa, dịch vụ giữa Điện Biên với Phoong Sa Ly, U Đôm Xay và Luông Pha Băng từ tháng 8/2022 đến nay đạt trên 140 triệu USD, trong đó giá trị nhập khẩu từ Lào chiếm hơn 50 triệu USD.

Trong lĩnh vực nông lâm nghiệp, tỉnh Điện Biên đã chủ động hỗ trợ kỹ thuật, tư vấn sản xuất cho các trung tâm nông nghiệp tại Phoong Sa Ly, U Đôm Xay, Luông Pha Băng. Từ năm 2022 đến nay, tỉnh đã hỗ trợ 2,49 tỷ đồng triển khai các mô hình sản xuất như: Trồng cây mắc ca, nuôi cá, chăn nuôi gia cầm và xây dựng tủ thuốc thú y… góp phần thúc đẩy chuyển giao tiến bộ kỹ thuật, cải thiện sinh kế cho người dân địa phương.

Bà Chu Thị Thanh Xuân, Phó Giám đốc Sở Nông nghiệp và Môi trường cho biết: Thực hiện nội dung thống nhất tại Biên bản làm việc ký kết hợp tác giữa Đoàn đại biểu Sở Nông nghiệp và Môi trường tỉnh và Đoàn đại biểu Sở Nông, Lâm nghiệp 3 tỉnh: Phoong Sa Ly, U Đôm Xay và Luông Pha Băng, UBND tỉnh đã ban hành kế hoạch cử cán bộ sang nước bạn Lào hỗ trợ trồng thí điểm cây mắc ca. Tại tỉnh Luông Pha Băng, cán bộ của Điện Biên đang trực tiếp hướng dẫn người dân chăm sóc, bón phân cho 6,5ha cây mắc ca trồng từ năm 2023 tại hai huyện Viêng Khăm và Phôn-Thoong. Tại U Đôm Xay và Phoong Sa Ly, kế hoạch trồng mới 10ha mắc ca đang được triển khai. Hiện nay, Sở Nông nghiệp và Môi trường tỉnh cử cán bộ hỗ trợ, hướng dẫn kỹ thuật giúp các địa phương. Đến thời điểm này, các địa phương đã đào hố đạt 50% kế hoạch, dự kiến hoàn thành việc trồng cây trong tháng 5 - 6/2025…

Bên cạnh đó, công tác đào tạo, bồi dưỡng cán bộ được hai bên chú trọng. Mỗi năm, tỉnh Điện Biên cấp học bổng cho 90 học sinh, cán bộ các tỉnh Bắc Lào sang học tại các cơ sở đào tạo trong tỉnh và tại Trường Đại học Tây Bắc. Ngoài ra, Điện Biên còn tổ chức các khóa đào tạo trung cấp lý luận chính trị, các lớp bồi dưỡng thực tế, tập huấn kỹ năng cho cán bộ Lào, quy mô khoảng 30 người/khóa.

Trong lĩnh vực y tế, hai bên đã tăng cường phối hợp phòng chống dịch bệnh, đặc biệt tại các khu vực biên giới. Các đoàn cán bộ y tế luân phiên sang trao đổi kinh nghiệm về quản lý, đào tạo nhân lực, khám chữa bệnh và cung ứng trang thiết bị y tế, nâng cao năng lực chăm sóc sức khỏe cho nhân dân khu vực biên giới.

Không chỉ dừng lại ở đó, Điện Biên và các tỉnh Bắc Lào còn đẩy mạnh hợp tác văn hóa, thể thao, du lịch. Hai bên phối hợp tổ chức các chương trình xúc tiến du lịch, khảo sát đầu tư và quảng bá điểm đến, dự kiến sẽ mở tuyến du lịch xe đạp từ Thái Lan qua Lào đến Việt Nam trong năm 2025. Điện Biên cũng thường xuyên mời đại biểu các tỉnh Bắc Lào tham dự những sự kiện văn hóa lớn như Ngày hội giao lưu văn hóa - thể thao - du lịch vùng biên giới Việt Nam - Lào, Lễ hội Hoa Ban...

Để bảo đảm quốc phòng - an ninh, hai bên đã chỉ đạo lực lượng chức năng thực hiện nghiêm các thỏa thuận về quản lý biên giới, tăng cường tuần tra song phương bảo vệ đường biên, mốc giới. Công tác trao đổi thông tin, phối hợp xử lý các vấn đề về an ninh trật tự được thực hiện chặt chẽ, góp phần giữ vững ổn định cho sự phát triển kinh tế - xã hội mỗi bên. Ngoài ra, công tác hợp tác tư pháp giữa hai bên cũng đạt nhiều kết quả đáng ghi nhận. Các đơn vị như: Sở Tư pháp, Viện Kiểm sát nhân dân, Tòa án nhân dân thường xuyên trao đổi nghiệp vụ, hỗ trợ tương trợ tư pháp, góp phần phòng chống tội phạm hiệu quả. Đặc biệt, hai bên chú trọng công tác tuyên truyền, vận động nhân dân chấp hành pháp luật, phong tục tập quán của mỗi nước, nghiêm chỉnh chấp hành quy chế biên giới, xây dựng đường biên giới hòa bình, ổn định và phát triển.

Bí thư Tỉnh ủy Trần Quốc Cường đã khẳng định: “Quan hệ hữu nghị vĩ đại, đoàn kết đặc biệt và hợp tác toàn diện giữa hai nước Việt Nam - Lào do Chủ tịch Hồ Chí Minh cùng Chủ tịch Cay Sỏn Phômvihản và các thế hệ lãnh đạo cách mạng hai nước dày công vun đắp, là tài sản vô giá của cả hai dân tộc. Đây chính là nền tảng vững chắc để tỉnh Điện Biên tiếp tục mở rộng, làm sâu sắc thêm quan hệ hợp tác với các tỉnh Bắc Lào…”.

Mối quan hệ hữu nghị vĩ đại, đoàn kết đặc biệt và hợp tác toàn diện giữa Việt Nam và Lào, đặc biệt là giữa tỉnh Điện Biên và các tỉnh Bắc Lào đã và đang phát triển bền chặt qua thời gian. Đây không chỉ là tài sản quý báu của hai dân tộc mà còn là biểu tượng thiêng liêng của tình cảm thủy chung, gắn bó giữa 2 dân tộc nói chung và Điện Biên với các tỉnh Bắc Lào nói riêng.