Có biết bao khoảnh khắc đời thường, giữa phố thị ồn ào, bất chợt người ta nhớ tiếng mõ trâu, mùi rơm thơm sau lưng áo đẫm mồ hôi, nhớ con đường làng lấm tấm ánh vàng nơi những bước chân trần tuổi thơ một thời nô đùa cùng bè bạn.

Khi ký ức tưởng chừng đã mất hút đâu đó, lại có một nơi níu giữ được, trong không gian của Hợp tác xã Sinh Dược (xã Gia Sinh, huyện Gia Viễn, Ninh Bình). Nơi này, trâu được coi là bạn của người, của đất và của ký ức tuổi thơ. Trèo lên lưng trâu, thong dong qua đồng cỏ, nghe tiếng ve râm ran và ngửi mùi rơm mới giữa nắng hè... đơn giản mà gọi lên thật nhiều cung bậc cảm xúc.

Đến Sinh Dược vào một buổi sáng trong veo. Trời dịu như vừa qua cơn mưa đêm, đất mềm ẩm hơn, cỏ xanh như trải thảm mời khách. Những con trâu lớn, bóng lưng nhẫy, đang ung dung gặm cỏ bên cánh đồng thênh thang. Một đàn mười con cả trâu lẫn nghé thong dong, bình thản. Du khách là người lớn, trẻ em, nếu muốn cưỡi trâu sẽ được hướng dẫn viên ở chính vùng này dắt ra cánh đồng và trao gửi câu chuyện trước. Rằng mỗi con trâu, con nghé ở đây đều có tên. Hợp tác xã phân công bà con chăm sóc rất kỹ, ăn sạch, ở sạch và "mến" người lắm.

Chẳng thế mà sân hợp tác xã mùa nào cũng ngất ngưởng những cây rơm to, không phải để phục vụ thực cảnh, cho khách ngắm để vui mắt mà đó là thức ăn dự trữ của trâu, nhất là mùa đông, cỏ ngoài đồng tàn lụi.

"Dịch vụ" cưỡi trâu thực ra phát sinh rất tình cờ, hoàn toàn không phải ý tưởng kinh doanh hay hướng tới lợi nhuận. Chỉ từ vài chú trâu nhà rảnh rỗi, mấy bác nông dân vui tính nghĩ ra cách chiều lòng du khách đến với Ninh Bình được thỏa thích cưỡi trâu.

Cảm động trước cảnh nắng nôi, bà con hợp tác xã nhiệt tình kể chuyện, hướng dẫn, bảo đảm an toàn, lại thêm cung cấp phục trang, "đạo cụ"... du khách trao khoản tiền nho nhỏ thay lời cảm ơn.
Mến khách, nên khách muốn cưỡi trâu bao lâu cũng được, chưa bao giờ bà con giục khách về thời gian, bởi với họ, đó cũng là niềm vui được chia sẻ, lan tỏa vẻ đẹp đồng quê.

Trâu hiền, người trông vui tính, lại còn hỗ trợ chụp ảnh, quay phim "sống ảo" không kém gì ở khu du lịch... giữa cánh đồng quê bỗng có một điểm đến mới, dân dã mà hút khách chẳng kém gì homestay.
Ngồi lên lưng trâu, tay nắm sợi dây thừng, cảm giác của người cưỡi trâu như chạm lại miền kí ức. Trâu của hợp tác xã đã thuần nên hiểu ý người chăn. Khi khách vỗ nhẹ lưng nó, trâu nhấc chân một cách nhẫn nại, đưa du khách chầm chậm dọc bờ ruộng.

Dưới từng bước chân, những vồng sài đất vốn là cây dược liệu được hợp tác xã chăm sóc và khai thác đang nở hoa vàng rực như thảm nắng liệng xuống từ trời cao, trải rộng trên nền cỏ xanh non mơn mởn.
Gió đồng thoảng qua, mang theo hương lúa dịu nhẹ, phảng phất vị ngọt lành của đất đai và mùa vụ. Trên cao, mây trắng lững lờ trôi, vờn nhau như lũ trẻ nô đùa không biết mỏi, ánh nắng len lỏi qua từng áng mây, nhuộm mặt đất một màu vàng dịu dàng, ấm áp.

Xa xa, những dãy núi lam biếc mờ ẩn như tranh thủy mặc, ôm lấy dòng sông uốn lượn lặng lẽ chảy qua ruộng đồng xanh mướt. Sắc xanh của trời, của cỏ cây, của sông và núi hòa quyện cùng màu vàng của hoa dại, tạo nên bức tranh mùa hè dịu dàng, nguyên sơ đặc trưng của Ninh Bình mà khiến lòng người xao xuyến như đang trở về tuổi thơ.

Không cần đến những trò chơi công nghệ hay những chuyến du lịch xa xôi, chính ở đây, du khách có thể quay về ký ức hoặc trao gửi cho nhau ký ức.
Bố mẹ kể cho con cái nghe về tuổi thơ có thể từng bị lãng quên, nay bỗng hiện về nguyên vẹn với tiếng trâu thở phì phò, với mùi bùn non bám gót chân, cảm giác lưng áo ướt đẫm mồ hôi mà lòng nhẹ bẫng.

Những đứa trẻ thành phố hồi hộp, thích chí, reo vang khi được ngồi trên trâu, tay cầm bó cỏ giả vờ thúc "đi nhanh lên nào!", còn bố mẹ mỉm cười, có khi mắt ướt...
Đội hỗ trợ của hợp tác xã luôn có người sát sao ở gần để điều khiển trâu, cũng có người đứng phía xa, vừa ghi lại từng khoảnh khắc, vừa bảo vệ an toàn cho từng du khách.

Anh Vũ Trung Đức, chủ nhiệm Hợp tác xã Sinh Dược, chia sẻ về niềm vui khi ngày càng nhiều khách đến... cưỡi trâu: "Ban đầu bà con cũng chỉ nghĩ đơn giản là cho mấy cháu nhỏ cưỡi trâu chơi cho vui, ai ngờ khách du lịch thấy lạ, thấy hay rồi xin thử. Dần dần, người nọ rủ người kia, nhóm nọ lan tỏa nhóm kia, thành ra cứ mỗi dịp cuối tuần hay nghỉ hè là đông khách về làng".
Anh Đức xúc động kể, ngắm trẻ nhỏ cười tít mắt trên lưng trâu, người lớn thì bảo "lâu lắm mới lại thấy cảm giác này", anh và bà con cũng vui lây. Mọi người trong làng thì phấn khởi lắm, thấy quê mình được mến yêu. Nhiều khách đi rồi còn quay lại, có người đưa cả gia đình về.

Trở về từ lưng trâu, dãy dài du khách ngồi bên bờ ruộng. Mắt còn vương bóng trâu, tai còn nghe tiếng cười trẻ nhỏ. Có bao kỷ niệm không dễ gọi tên, chỉ có thể cảm nhận bằng cả nhịp tim thổn thức giữa cánh đồng.
Rời nơi chốn ấy, người ta không có cảm giác rời khỏi một trò chơi, một trải nghiệm mà đó là một phần ký ức mộc mạc. Ai cũng muốn mang theo trong mình mùi hương đồng nội, dấu móng trâu in trên ruộng đất và cả cái ngoảnh đầu thân thiện, lưu luyến của trâu tựa lời chào, lời hẹn.
Trên hành trình tìm lại những gì tưởng đã cũ, người phương xa chợt hiểu, tuổi thơ không ở lại phía sau, mà dường như vẫn đang đợi chúng ta trở về, trên chính lưng trâu, dưới trời quê hiền lành và rộng mở.