Quàng Văn Cương
Phó Bí thư Đảng ủy, Chủ tịch UBND xã Tuần Giáo
ĐBP - Nhiệm kỳ 2020 - 2025, bằng sự đoàn kết, quyết tâm cao, Đảng bộ, chính quyền và nhân dân các dân tộc xã Tuần Giáo đã vượt qua nhiều khó khăn, thách thức về thiên tai, dịch bệnh; kết cấu hạ tầng của xã chưa đồng bộ, nguồn lực đầu tư cho phát triển còn hạn chế... để đạt được thành tựu quan trọng trong phát triển kinh tế - xã hội, đảm bảo quốc phòng - an ninh trên địa bàn. Đặc biệt là kết quả tái cơ cấu ngành nông nghiệp, từng bước đưa nông nghiệp thành ngành kinh tế mũi nhọn của xã; bước đầu hình thành các vùng sản xuất, chuyên canh tập trung về cà phê, mắc ca.
Thực hiện Nghị quyết số 09-NQ/TU, ngày 29/7/2021 của Tỉnh ủy Điện Biên về phát triển sản xuất nông, lâm nghiệp gắn với xây dựng nông thôn mới tỉnh Điện Biên giai đoạn 2021 - 2025; Kế hoạch số 4469/KH-UBND ngày 31/12/2021 của UBND tỉnh Điện Biên về cơ cấu lại ngành nông nghiệp giai đoạn 2021 - 2025, định hướng đến năm 2030, năm 2022 Tuần Giáo bắt đầu thực hiện hỗ trợ người dân trồng mắc ca theo mô hình liên kết. Cây mắc ca hợp với điều kiện thổ nhưỡng của địa phương, sinh trưởng phát triển tốt. Tuần Giáo quyết định lựa chọn mắc ca là cây trồng chủ lực để tái cơ cấu ngành nông nghiệp.
Ngay sau khi có chủ trương, cấp ủy, chính quyền và cả hệ thống chính trị bắt tay vào công việc. Nâng cao tinh thần trách nhiệm, quyết liệt của đội ngũ cán bộ, công chức cấp xã, với phương châm “Đi từng ngõ, gõ từng nhà, tuyên truyền từng người dân”; đẩy mạnh khí thế “mỗi người làm việc bằng hai”. Đồng thời, đẩy mạnh tuyên truyền trên các phương tiện thông tin đại chúng, tuyên truyền lưu động, trên hệ thống loa truyền thanh xã, bản; thành lập các nhóm zalo trong tuyên truyền từ xã đến từng thôn, bản; nhóm zalo tổ hợp tác trồng mắc ca...
Dù gặp nhiều khó khăn, thách thức trong quá trình triển khai song với cách làm quyết liệt, chủ động, sáng tạo, phát triển cây mắc ca trên địa bàn xã đã đạt và vượt kế hoạch đề ra, hàng chục dự án hỗ trợ liên kết trồng mắc ca được triển khai. Riêng năm 2024, xã Tuần Giáo trồng mới 436ha mắc ca, năm 2025 trồng 199,5ha đưa xã Tuần Giáo thành “thủ phủ” mắc ca của tỉnh với 2.396,3ha; đến nay hơn 900ha cây mắc ca đã cho thu hoạch. Trên địa bàn xã hiện tại đã có những sản phẩm từ hạt mắc ca đạt tiêu chuẩn OCOP, tiếp cận được các thị trường trong, ngoài tỉnh và được người tiêu dùng ưa chuộng, đánh giá cao. Đây là tiền đề quan trọng để Tuần Giáo tiếp tục tự tin có những bước đi vững chắc trên con đường tái cơ cấu ngành nông nghiệp.
Cùng với tái cơ cấu nông nghiệp, Tuần Giáo chú trọng tập huấn chuyển giao khoa học kỹ thuật, sản xuất nông nghiệp cho người dân trên địa bàn. Cuối tháng 7/2025, xã đã cử cán bộ tham gia Đoàn công tác của UBND tỉnh, tham gia khóa đào tạo kỹ thuật nông nghiệp tại huyện Giang Thành, thành phố Phổ Nhĩ, tỉnh Vân Nam (Trung Quốc).
Ngoài mắc ca, cà phê được coi là cây chủ lực trong tái cơ cấu ngành nông nghiệp, giảm nghèo trên địa bàn xã Tuần Giáo. Với sự tuyên truyền tích cực, sự vào cuộc của cả hệ thống chính trị, từ năm 2020 đến nay xã Tuần Giáo đã trồng mới 609,02ha cà phê, chủ yếu chuyển đổi từ đất trồng ngô, sắn có giá trị kinh tế thấp.
Để đảm bảo đầu ra ổn định xã Tuần Giáo đã ký biên bản ghi nhớ hợp tác với Tập đoàn TH, Công ty TNHH xuất nhập khẩu cà phê Việt Bắc cam kết bao tiêu, thu mua toàn bộ quả mắc ca, cà phê trên địa bàn xã. Trong đó cam kết bao tiêu toàn bộ quả mắc ca trong thời gian 50 năm.
Hiện nay, trên địa bàn xã có một số cơ sở chế biến mắc ca sấy tách kẽ theo quy mô nhỏ lẻ, hộ gia đình. Thời gian tới, xã Tuần Giáo sẽ làm việc với Tập đoàn TH về việc thúc đẩy đầu tư xây dựng nhà máy chế biến mắc ca tại khu vực các xã: Tuần Giáo, Chiềng Sinh, Quài Tở…
Chuyển đổi cơ cấu cây trồng, người dân tham gia vào các tổ hợp tác, hợp tác xã, mô hình sản xuất theo chuỗi liên kết giúp bà con tiếp cận quy trình kỹ thuật để áp dụng vào thực tiễn sản xuất, nhất là lựa chọn giống cây có chất lượng, năng suất phù hợp với điều kiện tự nhiên của địa phương. Từ đó nâng cao năng suất lao động, sử dụng đất đai hợp lý, tạo việc làm ổn định, tăng thu nhập cho người dân. Nhiều hộ thoát nghèo vươn lên thành hộ sản xuất kinh doanh giỏi với thu nhập từ 300 - 500 triệu đồng/năm nhờ cà phê, mắc ca. Từ đó góp phần tăng giá trị sản xuất ngành nông nghiệp của xã đạt 11,3%/năm; giá trị sản xuất ngành nông nghiệp năm 2025 đạt 190,7 tỷ đồng.
Với sự nỗ lực, huy động tổng lực triển khai tái cơ cấu ngành nông nghiệp, sản xuất nông nghiệp trên địa bàn xã có sự đột phá mạnh mẽ, đạt được nhiều kết quả quan trọng: Cơ cấu nông nghiệp chuyển dịch rõ rệt, từ cây trồng kém hiệu quả sang phát triển cây có giá trị kinh tế cao như cà phê, mắc ca. Toàn xã có 16 sản phẩm OCOP; trong đó 14 sản phẩm đạt 3 sao, 2 sản phẩm đạt 4 sao. Sản xuất nông nghiệp từng bước chuyển từ hình thức sản xuất hộ cá thể sang tổ hợp tác, hợp tác xã liên kết sản xuất và tiêu thụ sản phẩm; nhiều mô hình hiệu quả kinh tế cao được hình thành. Từ đó góp phần nâng cao thu nhập cho người dân, bình quân từ 48,2 triệu đồng/người năm 2020 lên 62,6 triệu đồng/người năm 2025; giảm tỷ lệ hộ nghèo đa chiều từ 33,43% xuống 13,97% năm 2025.
Bên cạnh kết quả đạt được công tác tái cơ cấu ngành nông nghiệp trên địa bàn xã vẫn còn những hạn chế cần khắc phục: Khai thác tiềm năng, lợi thế để phát triển kinh tế - xã hội hiệu quả chưa cao; đầu tư thâm canh chưa đồng bộ; áp dụng tiến bộ khoa học kỹ thuật vào sản xuất và chăn nuôi còn chậm; chưa thu hút được nhiều doanh nghiệp đầu tư vào lĩnh vực nông nghiệp, nông thôn.
Phát huy kết quả đạt được, nhiệm kỳ 2025 - 2030, xã Tuần Giáo đề ra các mục tiêu, chỉ tiêu, nhiệm vụ cụ thể: Phấn đấu đạt chuẩn xã nông thôn mới nâng cao vào năm 2030; tốc độ tăng tổng thu ngân sách nhà nước trên địa bàn (không bao gồm nguồn thu từ đấu giá quyền sử dụng đất) bình quân hàng năm 21,58%; tốc độ tăng tổng giá trị sản phẩm trên địa bàn bình quân hàng năm 15,4%. Đến năm 2030 tổng diện tích cây mắc ca, cây cà phê đạt 4.000ha; độ che phủ rừng đạt 39%; thu nhập bình quân đầu người đạt 120 triệu đồng/năm; tỷ lệ hộ nghèo đa chiều giảm dưới 2%.
Để hoàn thành tốt các mục tiêu, nhiệm vụ đề ra, Đảng bộ xã Tuần Giáo xác định 3 khâu đột phá và 8 giải pháp chủ yếu. Đối với thực hiện tái cơ cấu ngành nông nghiệp, xã tập trung: “Nâng cao giá trị sản xuất ngành nông nghiệp theo hướng chuỗi giá trị gắn với chế biến sâu các sản phẩm chủ lực (mắc ca, cà phê) và xây dựng nông thôn mới nâng cao”. Cụ thể là khai thác, phát huy các nguồn lực, tăng cường thu hút đầu tư nhà máy chế biến sâu để liên kết phát triển các cây trồng chủ lực, có giá trị trên địa bàn (cây mắc ca, cà phê) và các sản phẩm OCOP. Hình thành, mở rộng hình thức liên doanh, liên kết trong sản xuất, chế biến, xây dựng thương hiệu, chỉ dẫn địa lý, tiêu thụ sản phẩm, tạo bước đột phá mạnh mẽ trong sản xuất nông nghiệp. Đẩy mạnh ứng dụng khoa học công nghệ nâng cao năng suất, chất lượng nông sản hàng hóa; xây dựng thương hiệu nông sản sạch. Tổ chức kết nối giao thương giữa các doanh nghiệp sản xuất, chế biến và các nhà phân phối. Phát huy sức mạnh tổng hợp của hệ thống chính trị và của toàn dân, tập trung tối đa nguồn lực, ưu tiên cho xây dựng nông thôn mới nâng cao.