Nhà đầu tư, nhà khoa học, chuyên gia nước ngoài… được nhập quốc tịch Việt Nam

Trước đó, theo Báo cáo giải trình, tiếp thu do Bộ trưởng Bộ Tư pháp Nguyễn Hải Ninh trình bày, hầu hết các ý kiến tán thành với việc xây dựng luật để kịp thời tháo gỡ các vướng mắc, bất cập của Luật Quốc tịch Việt Nam hiện hành, góp phần thu hút nguồn nhân lực chất lượng cao đóng góp vào sự phát triển của đất nước. Các chính sách trong dự thảo luật cũng sẽ góp phần tạo ra lợi thế cạnh tranh giữa Việt Nam với các quốc gia khác trong việc thu hút lao động, đặc biệt là lao động chất lượng cao.

Một số ý kiến đề nghị tiếp tục làm rõ "cơ chế đặc biệt về nhập quốc tịch" tại dự thảo luật. Chính phủ báo cáo như sau: Luật Quốc tịch hiện hành quy định người xin nhập quốc tịch Việt Nam phải đáp ứng nhiều điều kiện chặt chẽ tại Điều 19. Dự thảo luật đã sửa đổi, bổ sung quy định tại Điều 19 theo hướng tạo điều kiện thuận lợi cho nhà đầu tư, nhà khoa học, chuyên gia nước ngoài… được nhập quốc tịch Việt Nam với điều kiện thông thoáng nhằm thu hút nguồn lực chất lượng cao.

Theo đó, người có công lao đặc biệt đóng góp cho sự nghiệp xây dựng và bảo vệ Tổ quốc Việt Nam hoặc có lợi cho Nhà nước Cộng hòa XHCN Việt Nam khi xin nhập quốc tịch Việt Nam được miễn các điều kiện quy định tại điểm c, d, đ, e khoản 1 Điều 19. Đồng thời, các trường hợp này được giữ quốc tịch nước ngoài nếu đáp ứng 2 điều kiện tương tự trường hợp có người thân thích là công dân Việt Nam và được Chủ tịch nước cho phép. Các trường hợp này được nộp hồ sơ tại cơ quan đại diện Việt Nam ở nước ngoài nếu cư trú ở nước ngoài.

Ngoài ra, bên cạnh việc kế thừa các quy định tại Nghị định 16, Chính phủ sẽ tiếp tục nghiên cứu, cụ thể hóa "cơ chế đặc biệt về nhập quốc tịch" nêu trong Nghị quyết số 57-NQ/TW để phù hợp tình hình mới tại Nghị định quy định chi tiết một số điều và biện pháp thi hành Luật Quốc tịch Việt Nam.

Không ngoại lệ với công chức, viên chức công tác trong lực lượng vũ trang

Cũng theo Bộ trưởng Bộ Tư pháp, thực hiện kết luận của Bộ Chính trị đối với dự án luật; đồng thời tiếp thu ý kiến của các vị đại biểu Quốc hội tại buổi thảo luận ở Tổ và Hội trường đề nghị cân nhắc kỹ quy định ngoại lệ đối với cả 4 nhóm đối tượng, nhất là các chức danh thuộc lực lượng vũ trang và cơ quan dân cử, cơ yếu do đây là những vị trí yêu cầu tuyệt đối trung thành với Tổ quốc, Nhà nước và nhân dân, liên quan đến vấn đề an ninh quốc gia, Chính phủ đã chỉnh lý quy định tại khoản 5 Điều 5 theo hướng quy định nguyên tắc "phải là người chỉ có một quốc tịch là quốc tịch Việt Nam và phải thường trú tại Việt Nam" đối với 4 nhóm.

Và chỉ quy định ngoại lệ đối với nhóm công chức, viên chức (trừ công chức, viên chức công tác trong lực lượng vũ trang) nhằm thu hút các trường hợp có tài năng vượt trội có lợi cho Nhà nước Cộng hòa XHCN Việt Nam; đồng thời tiếp thu ý kiến của Ủy ban Thường vụ Quốc hội, Chính phủ đã quy định cụ thể nguyên tắc áp dụng pháp luật trong trường hợp luật khác có quy định về quốc tịch khác với quy định tại khoản 5 và khoản 6 Điều này. Cụ thể như sau:

5. Người ứng cử, được bầu cử, phê chuẩn, bổ nhiệm, chỉ định giữ chức vụ, chức danh theo nhiệm kỳ trong cơ quan của Đảng Cộng sản Việt Nam, Nhà nước, Mặt trận Tổ quốc Việt Nam, tổ chức chính trị - xã hội ở Trung ương, địa phương; người làm việc trong tổ chức cơ yếu; người tham gia lực lượng vũ trang của nước Cộng hòa XHCN Việt Nam phải là người chỉ có một quốc tịch là quốc tịch Việt Nam và phải thường trú tại Việt Nam.

6. Công chức, viên chức không thuộc quy định tại khoản 5 Điều này phải là người chỉ có một quốc tịch là quốc tịch Việt Nam, trừ trường hợp có lợi cho Nhà nước Cộng hòa XHCN Việt Nam, không làm phương hại đến lợi ích quốc gia của Việt Nam và phải thường trú tại Việt Nam. Chính phủ quy định chi tiết khoản này.

7. Trường hợp luật khác ban hành trước ngày luật này có hiệu lực thi hành có quy định về quốc tịch khác với quy định tại khoản 5 và khoản 6 Điều này thì áp dụng quy định của luật này; trường hợp luật khác ban hành sau ngày luật này có hiệu lực thi hành mà có quy định về quốc tịch khác với quy định tại khoản 5 và khoản 6 Điều này thì phải xác định cụ thể nội dung thực hiện hoặc không thực hiện quy định này, nội dung thực hiện theo quy định của luật khác đó.