Bộ trưởng Tư pháp Nguyễn Hải Ninh đã ký Quyết định số 1898/QĐ, ngày 25/6 quy định chức năng, nhiệm vụ, quyền hạn và cơ cấu tổ chức của Cục Quản lý thi hành án dân sự.

Cơ cấu, tổ chức bộ máy mới của Cục Quản lý thi hành án dân sự

Theo Quyết định: Tại Trung ương, cơ cấu tổ chức của Cục Quản lý thi hành án dân sự gồm: Ban Pháp chế và Nghiệp vụ thi hành án dân sự; Ban Nghiệp vụ thi hành án hành chính và Thừa phát lại; Ban Kiểm tra, giải quyết khiếu nại, tố cáo; Ban Chuyển đổi số và thống kê dữ liệu thi hành án; Ban Kế hoạch-Tài chính; Ban Tổ chức cán bộ; Văn phòng.

Tại địa phương, tổ chức thuộc cục tại địa phương, gồm: 34 thi hành án dân sự tỉnh, thành phố, gồm có 355 Phòng thi hành án dân sự khu vực, các phòng và tương đương khác theo quyết định của Bộ trưởng Tư pháp.

Thi hành án dân sự tỉnh, thành phố có tư cách pháp nhân, có con dấu có hình Quốc huy, có tài khoản riêng tại Kho bạc Nhà nước và ngân hàng thương mại theo quy định pháp luật.

Tổng cục thi hành án dân sự tiếp tục hoạt động cho đến khi Cục Quản lý thi hành án dân sự chính thức hoạt động từ ngày 1/7/2025. Tổng Cục trưởng Tổng cục thi hành án dân sự có trách nhiệm tham mưu, chỉ đạo, tổ chức thực hiện các công tác chuẩn bị cần thiết để Cục Quản lý thi hành án dân sự chính thức đi vào hoạt động.

Với việc Bộ trưởng Tư pháp ban hành Quyết định quy định chức năng, nhiệm vụ, quyền hạn và cơ cấu tổ chức của Cục Quản lý thi hành án dân sự đã thể chế hóa, thực hiện nghiêm chủ trương của Đảng về sắp xếp tổ chức bộ máy tinh-gọn-mạnh, hoạt động hiệu lực, hiệu quả; là phương án đổi mới mạnh mẽ, chưa từng có đối với các cơ quan thi hành án dân sự gắn với chuyển đổi phương thức quản lý chỉ đạo điều hành, tổ chức thi hành án dân sự; đồng thời cơ cấu lại toàn diện đội ngũ cán bộ, hướng tới xây dựng đội ngũ cán bộ đủ phẩm chất, năng lực, bản lĩnh, ngang tầm nhiệm vụ, có nhiều ưu điểm hơn cũng như khắc phục được nhiều hạn chế của phương án đã trình trước đây.

Tinh gọn bộ máy cơ quan thi hành án dân sự ở địa phương

Theo Đề án “Tiếp tục sắp xếp, tinh gọn bộ máy hệ thống thi hành án dân sự bảo đảm hoạt động hiệu lực, hiệu quả” của Đảng ủy Bộ Tư pháp (ban hành kèm theo Công văn số 310 – CV/ĐU ngày 25/6/2025 của Đảng ủy Bộ Tư pháp), việc thay đổi cơ cấu, mô hình tổ chức bộ máy Cục Quản lý thi hành án dân sự có những ưu điểm nổi bật như sau:

Trước hết, đây là sự thực hiện triệt để chủ trương đổi mới của cuộc “Cách mạng về sắp xếp, tinh gọn tổ chức bộ máy” trong giai đoạn hiện nay.

Tổ chức bộ máy cơ quan thi hành án dân sự ở địa phương được tinh gọn hơn, giảm một cấp, góp phần cơ cấu lại đội ngũ cán bộ, chuyên môn hóa cao hơn được đội ngũ công chức, từ đó nâng cao hiệu quả công tác thi hành án dân sự.

Về công tác quản lý, Thủ trưởng cơ quan thi hành án dân sự tỉnh quản lý trực tiếp, xuyên suốt về nhân sự, hoạt động tổ chức thi hành án trong toàn tỉnh, đặc biệt đối với các Chấp hành viên. Việc giải quyết vướng mắc, hướng dẫn nghiệp vụ của Chấp hành viên được thực hiện nhanh chóng, hiệu quả, thống nhất hơn khi không phải qua cơ quan thi hành án dân sự khu vực.

Lãnh đạo Phòng thi hành án dân sự khu vực không ra quyết định thi hành án, không quản lý kinh phí, tang vật thi hành án nên sẽ chuyên tâm, dành được nhiều thời gian hơn trong chỉ đạo tổ chức thi hành án dân sự, khắc phục được các hạn chế, sai phạm trong thời gian qua do những yếu kém về quản lý, chỉ đạo về tài chính của một bộ phận lãnh đạo cấp Chi cục.

Tổ chức thi hành án dân sự được thông suốt, nhanh chóng hơn

Bên cạnh đó, việc tổ chức thi hành án dân sự được thông suốt, nhanh chóng hơn do không còn ủy thác thi hành án dân sự giữa các khu vực trong địa bàn mỗi tỉnh.

Việc thống nhất quản lý, kiểm soát hoạt động thi hành án dân sự, tạo thuận lợi cho công tác kiểm tra, thống kê, theo dõi, báo cáo số liệu thi hành án. Việc giảm đầu mối quản lý tài chính, tài sản góp phần quản lý hiệu quả hơn, là biện pháp giảm tham nhũng, tiêu cực.

Khi không tổ chức chính quyền cấp huyện (không còn cấp ủy, Ủy ban nhân dân, Ban Chỉ đạo thi hành án dân sự cấp huyện), trường hợp cần phối hợp với các cơ quan ở cấp tỉnh (phối hợp cưỡng chế, xác minh, tháo gỡ khó khăn, vướng mắc và các hoạt động khác trong thi hành án dân sự), cơ quan thi hành án dân sự tỉnh thực hiện với các cơ quan cấp tỉnh sẽ nhanh chóng, hiệu quả hơn (Cơ quan thi hành án dân sự cấp tỉnh có thể đề nghị Chánh án chỉ đạo Tòa án nhân dân cấp tỉnh và Tòa án nhân dân khu vực giải quyết ngay các khó khăn, vướng mắc bất cập trong quá trình tổ chức thi hành án).

Quy mô tổ chức thi hành án dân sự tỉnh theo đó cũng lớn hơn do khối lượng công việc tập trung ở tỉnh, số lượng biên chế quản lý lớn, từ đó nâng cao vị thế của cơ quan thi hành án dân sự với các cơ quan tương đương cấp sở của tỉnh, nâng cao hiệu quả phối hợp trong thi hành án dân sự.