Sau mùa mưa năm 2024, khu vực núi cao phía sau bản Háng Sông Trên (xã Xa Dung) đã xuất hiện một cung trượt lớn. Khoảng hai tuần gần đây, mưa lớn kéo dài khiến cung trượt tiếp tục mở rộng, nhiều vết nứt rộng 50cm, sụt lún sâu từ 30–40cm, tiềm ẩn nguy cơ sạt lở đất nghiêm trọng, đe dọa trực tiếp đến tính mạng và tài sản của 17 hộ dân sinh sống phía dưới.

Trước tình hình cấp bách, xã Xa Dung đã báo cáo khẩn đến UBND tỉnh. Ngày 21/7 vừa qua, Phó Chủ tịch UBND tỉnh Lò Văn Cương đã đi kiểm tra và chỉ đạo công tác ứng phó tại khu vực nguy cơ sạt lở bản Háng Sông Trên. Đánh giá nguy cơ sạt lở đất tại khu vực này ở mức rất cao, Phó Chủ tịch UBND tỉnh yêu cầu các cơ quan chức năng và chính quyền địa phương khẩn trương triển khai phương án ứng phó, bảo vệ an toàn tính mạng và tài sản của người dân.

Ngay sau đó, xã Xa Dung tổ chức họp dân để thông tin, tuyên truyền, vận động người dân chủ động di dời. Chính quyền xã yêu cầu các hộ khẩn trương đưa người và tài sản ra khỏi vùng nguy hiểm, tuyệt đối không lưu trú tại bản trong thời gian mưa lớn.

Qua khảo sát, nhận thấy phần lớn các hộ dân gặp khó khăn về quỹ đất, nhân lực và điều kiện dựng nhà tạm, UBND xã Xa Dung đã bố trí khu đất tạm cư gần bản, hỗ trợ bạt và huy động lực lượng tại chỗ giúp dân di dời đến nơi ở tạm thời.

Ông Sùng A Măng, Chủ tịch UBND xã Xa Dung cho biết: Cung trượt phía sau bản Háng Sông Trên có nguy cơ ảnh hưởng trực tiếp đến 17 hộ dân và một điểm trường mầm non. UBND xã đã huy động lực lượng xuống bản tuyên truyền, hỗ trợ người dân khẩn trương di dời người, tài sản và vật nuôi ra khỏi khu vực nguy hiểm. Đến nay toàn bộ 17 hộ dân đã di dời đến điểm an toàn và hoàn thành việc dựng nhà tạm. Xã tiếp tục bố trí tổ công tác trực tại bản để nhắc nhở người dân nâng cao cảnh giác, tuyệt đối không quay lại bản trong thời gian thời tiết diễn biến phức tạp.

Khu vực dựng nhà tạm cho 17 hộ dân bản Háng Sông Trên được bố trí cách bản không xa, trên nền đất bằng phẳng, tuy hơi chật hẹp. Những ngôi nhà tạm được dựng bằng tre, nứa và phủ bạt, bên trong chỉ đủ chỗ ngủ và tập kết một số vật dụng thiết yếu. Dù điều kiện sinh hoạt còn nhiều thiếu thốn, bất tiện, song đây là giải pháp an toàn trước nguy cơ sạt lở.

Cùng với các hộ dân trong bản Háng Sông Trên, nhiều ngày qua, gia đình 8 người của ông Vàng Nhè Sềnh đã chuyển đến sinh hoạt tại khu nhà tạm do UBND xã Xa Dung bố trí nhằm phòng tránh nguy cơ sạt lở đất. Dù không gian sinh hoạt chật hẹp, thiếu thốn, nhưng ông Sềnh và các thành viên trong gia đình đều chấp hành nghiêm sự hướng dẫn, sắp xếp của chính quyền.

Ông Sềnh chia sẻ: “Ngọn núi sau nhà xuất hiện nhiều vết nứt lớn, nguy cơ sạt lở rất cao, cả bản ai cũng lo lắng. Khi được UBND xã thông báo nguy hiểm và yêu cầu di dời, chúng tôi đều chấp hành ngay. Dù vất vả, nhưng vì sự an toàn của gia đình, chúng tôi cố gắng khắc phục.”

Từ đầu mùa mưa đến nay, đã nhiều lần anh Hạ A Dế, Trưởng bản Háng Sông Trên phải đánh kẻng khẩn cấp để báo động, kêu gọi người dân di chuyển khỏi khu vực nguy hiểm, thậm chí nhiều lần phải sơ tán gấp trong đêm.

Anh Dế chia sẻ: “Những ngày gần đây, sau khi hoàn thành việc dựng nhà tạm, ban ngày bà con có thể quay lại bản lao động, nhưng đến chiều tối chúng tôi yêu cầu tất cả đều phải rời bản, ngủ tại khu an toàn do xã bố trí. Cung trượt sau bản đã xuất hiện từ hai năm trước và ngày càng mở rộng, đe dọa trực tiếp đến tính mạng người dân. Chính vì vậy, mong mỏi lớn nhất lúc này của người dân là sớm được chính quyền các cấp bố trí nơi ở ổn định, lâu dài để an tâm sinh sống và phát triển sản xuất.”

Ông Sùng A Măng, Chủ tịch UBND xã Xa Dung cho biết: “Sau chuyến kiểm tra của Phó Chủ tịch UBND tỉnh, Ban Quản lý Dự án và Phát triển quỹ đất khu vực 2 đã tiến hành khảo sát, nghiên cứu để đề xuất triển khai dự án tái định cư cho các hộ dân nằm trong vùng có nguy cơ sạt lở cao tại bản Háng Sông Trên. Hiện nay UBND xã đang phối hợp chặt chẽ với các đơn vị liên quan để hoàn thiện hồ sơ, thủ tục theo quy định. Chính quyền địa phương kỳ vọng dự án sớm được phê duyệt và triển khai, tạo điều kiện cho người dân được di dời đến nơi ở mới an toàn, ổn định cuộc sống lâu dài.”

Trên địa bàn xã Mường Luân, mưa lớn kéo dài từ đêm 26 đến sáng 27/7 gây lũ làm thiệt hại nghiêm trọng về nhà cửa, tài sản và hoa màu của người dân. Nhiều khu vực xuất hiện nguy cơ sạt lở cao, cần di dời khẩn cấp.

Gia đình ông Lường Văn Sam, bản Huổi Hu, là một trong những hộ bị ảnh hưởng nặng nề do mưa lũ khi nhà ở bị sạt lở nghiêm trọng, buộc phải di dời. Ông Sam cho biết: “Nhờ sự hỗ trợ kịp thời của chính quyền và các lực lượng, gia đình tôi đã được đưa đến nơi an toàn. Dù tài sản hư hỏng nhưng rất may mọi người đều bình an.”

Ông Nguyễn Trọng Huế, Chủ tịch UBND xã Mường Luân cho biết: “Toàn bộ hộ dân nằm trong vùng nguy cơ sạt lở đã được di dời đến nơi an toàn. Hiện nay, UBND xã đang phối hợp với các lực lượng, huy động tối đa nguồn lực để khắc phục hậu quả thiên tai, sớm ổn định đời sống cho người dân.”

Xa Dung, Mường Luân chỉ là 2 trong những xã có nhiều điểm nguy cơ sạt lở cao do mưa lũ trên địa bàn tỉnh. Trước mắt, chính quyền các địa phương đã khẩn trương triển khai phương án di dời, bố trí chỗ ở tạm, đảm bảo an toàn cho người dân. Đồng thời, tiến hành rà soát, thống kê thiệt hại để kịp thời hỗ trợ người dân khắc phục khó khăn, từng bước ổn định cuộc sống.

Về lâu dài, các địa phương đang đề xuất UBND tỉnh xem xét, phê duyệt các phương án tái định cư bền vững nhằm đảm bảo an toàn và ổn định sinh kế cho người dân vùng chịu ảnh hưởng thiên tai.