Không chỉ là cuộc đua quyền lực thông thường, đây còn là màn đối đầu giữa các hệ giá trị và những cách nhìn nhận khác nhau về tương lai quốc gia, từ chính sách đối ngoại và an ninh, cải cách chính trị đến hiến pháp. Giới quan sát nhận định, cuộc tranh luận cuối cùng đã phần nào hé lộ mức độ mâu thuẫn đang âm ỉ trong xã hội Hàn Quốc. Lựa chọn sẽ sớm được người dân đưa ra và kết quả cuộc bỏ phiếu sẽ định hình một kỷ nguyên mới của đất nước này.

Theo Yonhap, bốn ứng cử viên chạy đua vào ghế Tổng thống của Hàn Quốc gồm ông Lee Jae-myung của đảng Dân chủ (DP), ông Kwon Young-kook của đảng Lao động Dân chủ, ông Kim Moon-soo của đảng Quyền lực Quốc dân (PPP) và ông Lee Jun-seok của đảng Cải cách Mới (NRP), đã có buổi tranh luận trực tiếp cuối cùng trên sóng truyền hình trước khi chính thức bước vào cuộc bầu cử mang tính quyết định ngày 3/6 tới. Các ứng viên đã cùng chia sẻ quan điểm về ngoại giao và cải cách chính trị, đề cập đến nhiều vấn đề từ liên minh Hàn Quốc-Mỹ đến việc luận tội cựu Tổng thống Yoon Suk-yeol.

Cụ thể, ông Lee Jae-myung cam kết thúc đẩy hoạt động ngoại giao của Hàn Quốc theo hướng thực dụng, toàn diện và hướng tới tương lai, dựa trên liên minh Hàn-Mỹ, đồng thời tăng cường hơn nữa hợp tác an ninh giữa các đồng minh với Nhật Bản. Ông Lee Jae-myung cũng nhấn mạnh nhu cầu phải quản lý phù hợp mối quan hệ với Trung Quốc và Nga, trong khi tìm kiếm hòa bình và ổn định trên bán đảo Triều Tiên. Ông Lee Jae-myung khẳng định: "Hòa bình và ổn định trên bán đảo Triều Tiên là tối quan trọng. Trên nền tảng sức mạnh quân sự mạnh mẽ, cần có đối thoại, hợp tác và hòa bình".  

Khác với ứng viên đảng DP, ông Kim Moon-soo của đảng PPP lại có đề xuất tiếp cận cứng rắn hơn trong việc đối phó với Triều Tiên. Ứng viên này cam kết tăng cường năng lực răn đe hạt nhân dựa trên liên minh Hàn-Mỹ và xây dựng một đất nước kiên cường trước mọi mối đe dọa.

Trong khi đó, ứng viên Lee Jun-seok của đảng NRP cho rằng nên sáp nhập Bộ Ngoại giao và Bộ Thống nhất Hàn Quốc, thêm chức Phó Thủ tướng giám sát chính sách an ninh. Ông cũng đề xuất thành lập một cơ sở chung giữa Hàn Quốc và Mỹ chuyên sản xuất đạn pháo và sử dụng nguồn cung cấp vũ khí này như một biện pháp để ứng phó trước khả năng Mỹ yêu cầu tăng chi phí quốc phòng.

Còn ứng viên Kwon Young-kook của đảng Lao động Dân chủ cam kết cải cách quân đội bằng cách bổ nhiệm một Bộ trưởng Quốc phòng dân sự và tìm kiếm sự trao đổi tích cực vì hòa bình trên bán đảo Triều Tiên.

Liên quan tới vấn đề cải cách chính trị, ông Lee Jae-myung cho biết sẽ sửa đổi Hiến pháp theo hướng thắt chặt các yêu cầu áp đặt thiết quân luật, hạn chế quyền phủ quyết của tổng thống và tăng cường các quyền cơ bản của người dân.

Trong khi đó, ông Kim Moon-soo cho biết hướng tới mục tiêu tìm kiếm một nền chính trị đoàn kết mọi người bất kể sự giàu có, khuynh hướng chính trị và khu vực của họ. Ứng viên Lee Jun-seok nhấn mạnh ông là ứng cử viên phù hợp để thực hiện cải cách Hiến pháp, còn ứng viên Kwon Young-kook nêu rõ sẽ cải cách Hiến pháp nhằm cấm phân biệt đối xử và tìm kiếm những thay đổi trong các lĩnh vực lao động, nông nghiệp và biến đổi khí hậu.

Theo truyền thông Hàn Quốc, ông Lee Jae-myung hiện là ứng cử viên sáng giá nhất, nhưng các cuộc thăm dò gần đây cho thấy khoảng cách dẫn trước của ông so với ông Kim Moon-soo đang thu hẹp lại. Cuộc thăm dò của Gallup Korea công bố ngày 28/5 chỉ rõ, ông Lee Jae-myung nhận được sự ủng hộ của khoảng 49% số người được hỏi, giảm 2% so với tuần trước. Còn sự ủng hộ dành cho ông Kim Moon-soo tăng 6% lên 35%.

Tại cuộc tranh luận, hai ứng viên Lee Jae-myung và Kim Moon-soo cũng có màn đấu khẩu gay gắt về việc cựu Tổng thống Yoon Suk-yeol ban hành thiết quân luật và việc luận tội ông. Ứng viên Lee Jae-myung - người dẫn đầu chiến dịch luận tội để lật đổ ông Yoon, chất vấn ông Kim Moon-soo - người vốn được phe bảo thủ yêu thích vì phản đối việc luận tội ông Yoon, rằng có đồng ý với việc luận tội Tổng thống hay không.

Ông Kim Moon-soo trả lời, một quá trình như vậy là hợp lệ theo phán quyết của Tòa án Hiến pháp, trong khi có một số sai sót về thủ tục với quá trình dẫn đến việc luận tội. Nhưng theo ứng viên của PPP, phán quyết về cáo buộc nổi loạn nên được đưa ra sau khi phiên tòa kết thúc.

Trong khi đó, ông Lee Jun-seok - cựu lãnh đạo PPP, đã cải thiện vị trí của mình, tăng sự ủng hộ thêm 2,4% lên 10,4%, mức cao nhất của ông cho đến nay. Giới quan sát nhận định, sự xuất hiện của ông Lee Jun-seok có thể khiến PPP bị chia rẽ. Đến nay, ông vẫn từ chối liên minh với ông Kim Moon-soo. Ngoài ra, hiện chưa có thông tin về tỷ lệ ủng hộ đối với ông Kwon Young-kook của đảng Lao động Dân chủ.

Được biết, trong các cuộc tranh luận trước đó, ông Lee Jae-myung từng ví mình với chính trị gia Mỹ Bernie Sanders. Như vậy, tuyên bố của ứng viên đảng DP đồng nghĩa với việc chính phủ sẽ chi tiêu nhiều hơn để hỗ trợ các hộ gia đình, phát triển ngành công nghiệp trí tuệ nhân tạo. Ông cũng đã đề xuất rút ngắn nhiệm kỳ tổng thống từ 5 năm xuống còn 4 năm. Ông Kim Moon-soo thì tự nhận là người thân thiện với các doanh nghiệp. Ông tuyên bố sẽ thúc đẩy việc bãi bỏ các quy định để đẩy mạnh tăng trưởng, trong khi cung cấp hỗ trợ cho các công ty nhỏ.

Tương tự với ứng viên đảng DP, ông Kim Moon-soo cũng muốn nâng giới hạn nhiệm kỳ Tổng thống từ một lên hai nhiệm kỳ, mỗi nhiệm kỳ 4 năm. Còn ông Lee Jun-seok đang cố gắng thu hút nhóm cử tri trẻ hơn nhưng vẫn bảo thủ. Ông ủng hộ việc hỗ trợ nhiều hơn cho các nhà nghiên cứu khoa học, bãi bỏ quy định đối với các công ty và giảm mức lương tối thiểu của lao động nước ngoài để không chênh quá nhiều so với người Hàn Quốc.

Giới quan sát nhận định, cuộc bầu cử Tổng thống Hàn Quốc năm 2025 phản ánh sự phân hóa sâu sắc trong xã hội giữa các thế hệ, giới tính và định hướng chính trị. Cử tri Hàn Quốc đang đứng trước lựa chọn giữa cải cách, bảo thủ và sự đổi mới, trong bối cảnh đất nước đối mặt với nhiều thách thức nội tại và áp lực địa chính trị ngày càng gia tăng.

Trong một diễn biến có liên quan, quyền Tổng thống Hàn Quốc Lee Ju Ho ngày 28/5 đã chủ trì cuộc họp nội các cuối cùng trước khi diễn ra cuộc bầu cử tổng thống lần thứ 21 vào ngày 3/6 tới. Phát biểu tại cuộc họp, ông Lee bày tỏ xin lỗi người dân vì những nhiệm vụ mà chính phủ đã chuẩn bị để triển khai trong nhiệm kỳ 5 năm đã phải kết thúc mà không thể hoàn thành.