Năm 2005, 2 cuốn nhật ký chiến tranh của nữ bác sĩ, liệt sĩ, Anh hùng Lực
lượng vũ trang nhân dân Đặng Thùy Trâm đã trở nên nổi tiếng khắp cả nước sau
hành trình ly kỳ 35 năm được giữ trên đất Mỹ, được các cựu binh Mỹ trả về cho
gia đình chị và nhờ đó, thế giới biết đến Nhật ký Đặng Thùy Trâm.
Đến nay, hơn nửa triệu bản sách đã được phát hành tại Việt Nam và được dịch ra 23 thứ tiếng trên thế giới, gây xúc động mãnh liệt và truyền cảm hứng cho rất nhiều người về một tâm hồn Việt Nam trong kháng chiến chống Mỹ, tinh tế, quả cảm và nhân ái, giữa đạn bom ác liệt vẫn tươi sáng khát vọng, tình yêu.
Rất nhiều sự kiện, hoạt động... được tổ chức để tôn vinh hình tượng nữ bác sĩ, liệt sĩ, Anh hùng lực lượng vũ trang nhân dân Đặng Thùy Trâm. “Ngọn lửa” Đặng Thùy Trâm tỏa sáng trong thế hệ trẻ Việt Nam, sức sống lan tỏa qua những dòng nhật ký chiến tranh của cô vẫn luôn bền bỉ suốt 20 năm qua.
Năm 2025, cuốn sách “Đặng Thùy Trâm và Cuốn nhật ký thứ ba” được xuất bản, là dịp nhìn lại trọn vẹn câu chuyện đặc biệt của một con người – chiến sĩ bình dị trong chiến tranh, giúp chúng ta biết thêm về chân dung Đặng Thùy Trâm.
Tác giả cuốn sách là chị Đặng Kim Trâm, em gái của nữ bác sĩ, liệt sĩ, Anh hùng lực lượng vũ trang Đặng Thùy Trâm. Chị đã từng dịch nhiều sách tiếng Anh, viết báo, và là người phụ trách chính các di cảo của bác sĩ Đặng Thùy Trâm, biên soạn thành sách, cùng với nhiều tư liệu khác liên quan.
Sách gồm một số bài viết trong cuốn sách về nữ bác sĩ trước khi rời Hà Nội vào chiến trường miền nam.
Một phần quan trọng trong cuốn sách là Di cảo chưa từng công bố của nữ bác sĩ Đặng Thùy Trâm, bao gồm “cuốn nhật ký thứ ba” và một số thư từ với gia đình, bè bạn.
Một điều từng gây nhiều tò mò tranh cãi là mối tình không thành của Đặng Thùy Trâm với M., một quân nhân miền nam đa tài, trong cuốn sách này cũng được nhìn nhận lại, từ khía cạnh chân thật nhất, “đời” nhất.
Phần sau của cuốn sách thuật lại hành trình 2 cuốn nhật ký chiến tranh của Đặng Thùy Trâm tìm về với nơi nó thuộc về sau 35 năm, ly kỳ và xúc động; những câu chuyện sau khi “Nhật ký Đặng Thùy Trâm” được xuất bản, như chuyện đi tìm gặp người đầu tiên của phía “bên kia” đọc nhật ký Đặng Thùy Trâm và ngăn "đừng đốt", về chuyến đi sang Mỹ nhận về 2 cuốn nhật ký bị thất lạc, chuyện người mẹ vĩ đại của người con gái vĩ đại...