Theo báo cáo mới nhất của Sở Y tế Thành phố Hồ Chí Minh, chỉ trong năm 2024 và những tháng đầu năm 2025, lực lượng chức năng đã kiểm tra hàng nghìn cơ sở kinh doanh dược phẩm, phát hiện hàng trăm trường hợp vi phạm, xử phạt với tổng số tiền hàng chục tỷ đồng.

Cụ thể, trong năm 2024, Sở Y tế kiểm tra 174 cơ sở bán buôn thuốc, 344 cơ sở bán lẻ thuốc và 40 cơ sở dược liệu. Qua đó, ban hành 151 quyết định xử phạt vi phạm hành chính đã được ban hành, xử lý 147 cơ sở với tổng số tiền phạt hơn 7 tỷ đồng.

Ngoài ra, các Phòng Y tế quận, huyện và thành phố Thủ Đức cũng kiểm tra hơn 6.750 cơ sở bán lẻ thuốc, phát hiện nhiều sai phạm. Trung tâm Kiểm nghiệm thuốc, thực phẩm, mỹ phẩm thành phố lấy mẫu kiểm nghiệm 413 mẫu thuốc tại 149 cơ sở, phát hiện 15 mẫu không đạt chất lượng.

Đáng lưu ý, lực lượng chức năng đã phát hiện 9 cơ sở kinh doanh thuốc giả, trong đó 8 cơ sở qua kiểm tra chuyên ngành và 1 cơ sở nhờ phản ánh của người dân. Những vụ việc này đã được Sở Y tế lập hồ sơ chuyển sang Công an Thành phố để điều tra và xử lý theo quy định.

Các hình thức vi phạm phổ biến gồm: kinh doanh thuốc không đúng phạm vi cho phép, mua thuốc từ các cơ sở không đủ điều kiện kinh doanh, bán thuốc không có hóa đơn chứng từ, không theo dõi dữ liệu mua bán, không bảo đảm chất lượng và truy xuất nguồn gốc đối với dược liệu và vị thuốc cổ truyền.

Một số loại thuốc bị làm giả chủ yếu là thuốc điều trị bệnh mãn tính, thuốc đặc trị có giá cao, dược liệu và thực phẩm chức năng. Một số sản phẩm giả còn được quảng cáo trên mạng xã hội, sử dụng hình ảnh bao bì giống hàng thật, gây nhầm lẫn cho người tiêu dùng.

Trước diễn biến phức tạp, Sở Y tế thành phố đã thành lập Đoàn kiểm tra liên ngành mở đợt cao điểm truy quét các cơ sở kinh doanh dược trên toàn địa bàn.

Đợt kiểm tra tập trung vào các nhóm nguy cơ cao như cơ sở kinh doanh thuốc dược liệu, thuốc cổ truyền, thực phẩm chức năng, những nhóm sản phẩm dễ bị làm giả hoặc không đạt chất lượng. Mục tiêu là không chỉ phát hiện, xử lý mà còn tạo răn đe và chấn chỉnh toàn diện hoạt động kinh doanh dược.

Ngoài ra, các bệnh viện, nhà thuốc, trung tâm kiểm nghiệm được chỉ đạo rà soát danh mục sản phẩm đang sử dụng, đối chiếu với danh sách hàng giả đã được cảnh báo, đồng thời xây dựng quy trình mua sắm nhằm bảo đảm nguồn cung hợp pháp, có hóa đơn, chứng từ đầy đủ.

Cuộc chiến chống thuốc giả không thể chỉ dựa vào lực lượng chức năng. Vai trò của người dân là yếu tố then chốt. Sở Y tế Thành phố Hồ Chí Minh đã kêu gọi người dân nâng cao cảnh giác, chỉ mua thuốc, thực phẩm chức năng tại những cơ sở có phép và tránh xa các sản phẩm không rõ nguồn gốc, đặc biệt là các loại rao bán trên mạng xã hội. Người dân cũng được khuyến khích chủ động phản ánh tới cơ quan chức năng khi phát hiện hành vi buôn bán hàng giả, góp phần giúp lực lượng chức năng kịp thời phát hiện và xử lý vi phạm.