Thời điểm đầu áp dụng mô hình chính quyền 2 cấp, tất cả các xã, phường đều đứng trước lượng công việc tăng đột biến. Một số xã vùng sâu, vùng xa địa bàn rộng, việc giải quyết hồ sơ về đất đai, tư pháp - hộ tịch, các chế độ chính sách… dồn về cùng lúc khiến cán bộ phải làm việc với cường độ cao hơn bình thường. Có thời điểm, các bộ phận tại Trung tâm Phục vụ hành chính công phải làm xuyên trưa để tiếp nhận, rà soát từng bộ hồ sơ; nhiều cán bộ chuyên môn phải ở lại đến tối để hoàn thiện các bước nhập liệu, đối chiếu và xử lý những thủ tục phát sinh theo quy trình mới. Điều này cũng diễn ra tương tự ở xã Nà Bủng.

Ông Nguyễn Văn Tiếp, Chủ tịch UBND xã Nà Bủng chia sẻ: Những ngày đầu thực hiện mô hình mới, cán bộ xã gần như phải làm việc liên tục. Có hôm chúng tôi phải tranh thủ họp nhanh vào cuối giờ chiều, thậm chí là tối để phân loại hồ sơ, thống nhất cách xử lý kịp tiến độ cho người dân. Áp lực là rất lớn, nhưng anh em đều xác định phải cố gắng để bộ máy vận hành thông suốt.

Khắc phục mọi khó khăn, đến nay, bộ máy xã Nà Bủng đã đi vào nền nếp. Các quy trình xử lý được rà soát lại, phân công nhiệm vụ rõ vai theo từng lĩnh vực; cán bộ thực hiện đúng quy trình chuyên môn, biết phối hợp, hỗ trợ lẫn nhau khi gặp hồ sơ phức tạp. Việc tiếp nhận và trả kết quả được thực hiện ổn định, nhiều thủ tục được giải quyết nhanh hơn trước. Người dân đến giao dịch không còn phải chờ đợi lâu như thời điểm đầu.

Anh Giàng A Thề, bản Trên Nương chia sẻ: “Trước đây, mỗi lần xuống xã làm giấy tờ tôi thường phải chờ khá lâu, cán bộ cũng bận nhiều việc. Nay thì khác rồi, đến nơi được hướng dẫn cụ thể, thủ tục nhanh hơn. Có giấy tờ gì cần bổ sung, cán bộ thông báo ngay, không phải đi lại nhiều lần như trước. Bà con trong bản ai cũng thấy thuận lợi...”.

Tại xã Nậm Nèn, sau khi hợp nhất với xã Huổi Mí (huyện Mường Chà cũ), đội ngũ cán bộ còn mỏng, một số lĩnh vực chuyên môn đòi hỏi kiến thức sâu nên việc triển khai ban đầu không tránh khỏi bất cập. Tuy vậy, tập thể cán bộ xã vẫn giữ tinh thần chủ động học hỏi, tự bồi dưỡng để theo kịp yêu cầu mới. Những buổi sinh hoạt chuyên môn được duy trì thường xuyên hơn, cán bộ trẻ mạnh dạn trao đổi, cán bộ có kinh nghiệm thì tích cực hướng dẫn, kèm cặp. Khi gặp vướng mắc trong xử lý hồ sơ, xã chủ động liên hệ với cơ quan cấp trên xin ý kiến, tránh để hồ sơ tồn đọng. Nhờ linh hoạt trong cách làm, nhiều lĩnh vực từng là “điểm nghẽn” như: Đất đai, hộ tịch hay giải quyết chế độ chính sách dần được tháo gỡ.

Song hành với việc vận hành trơn tru bộ máy hành chính, xã Nậm Nèn đặc biệt quan tâm đến đời sống của người dân. Cán bộ phụ trách các bản thường xuyên xuống cơ sở nắm tình hình, kịp thời hỗ trợ những hộ gặp khó khăn về nhà ở, sinh kế hoặc các thủ tục vay vốn. Nhiều chương trình hỗ trợ sản xuất, cải thiện giống cây trồng, vật nuôi được triển khai theo nhu cầu thực tế của từng cụm dân cư, giúp bà con yên tâm phát triển kinh tế.

Ông Đặng Anh Tuấn, Chủ tịch UBND xã Nậm Nèn, cho biết: Quá trình chuyển đổi mô hình chính quyền 2 cấp đặt ra nhiều yêu cầu mới, song cũng mở ra cơ hội để địa phương củng cố nền nếp quản lý, nâng cao chất lượng phục vụ nhân dân. Với sự đồng thuận của đội ngũ cán bộ và sự ủng hộ của người dân, xã đang từng bước hình thành cách làm chủ động, linh hoạt, hướng về cơ sở.

Cùng với sự chủ động ở cấp xã, để bộ máy nhanh chóng đi vào quỹ đạo, thời gian qua, tỉnh đã ban hành nhiều quyết sách kịp thời. Trong đó, giải pháp được đánh giá mang tính đột phá là biệt phái, phân công cán bộ từ các cơ quan chuyên môn cấp tỉnh xuống hỗ trợ xã. Những cán bộ được biệt phái đều có kinh nghiệm, hiểu rõ quy trình thủ tục, giúp xã giải quyết kịp thời hồ sơ tồn đọng, hướng dẫn nghiệp vụ cho cán bộ địa phương.

Tỉnh đẩy mạnh đào tạo, tập huấn theo nhóm chuyên đề, tập trung vào những lĩnh vực cấp xã phải xử lý nhiều nhất như: Đất đai, hộ tịch, tài chính - kế toán, văn phòng - thống kê, công nghệ thông tin... Hình thức bồi dưỡng linh hoạt, kết hợp trực tiếp và trực tuyến giúp các xã xa trung tâm vẫn dễ dàng tham gia. Nhờ cách làm này, hiệu quả giải quyết thủ tục hành chính được cải thiện đáng kể. Từ ngày 1/7/2025 đến nay, UBND các xã, phường trong tỉnh tiếp nhận và xử lý hơn 47.000 hồ sơ; trong đó khoảng 46.000 hồ sơ được giải quyết đúng hạn hoặc trước hạn; chỉ 151 hồ sơ quá hạn và 462 hồ sơ đang trong thời hạn xử lý theo quy định.

Hơn 5 tháng chưa phải quãng thời gian dài, song có thể nói, mô hình chính quyền địa phương 2 cấp đang vận hành đúng hướng. Bộ máy cấp xã từng bước thích ứng; năng lực cán bộ được cải thiện; sự phối hợp với các cơ quan chuyên môn chặt chẽ hơn. Từ chỗ còn lúng túng, nay nhiều xã đã làm chủ nhiệm vụ, kể cả ở những địa bàn vùng sâu, vùng xa. Điều này cũng cho thấy, những chủ trương nhất quán của tỉnh, sự hỗ trợ kịp thời từ các cơ quan chuyên môn cùng nỗ lực của đội ngũ cán bộ cơ sở đã tạo chuyển biến tích cực, khẳng định quyết tâm cải cách của toàn hệ thống chính trị.