Khu vực ruộng bậc thang Pu Nhi cách trung tâm phường Điện Biên Phủ khoảng hơn 20km, nằm tại bản Phù Lồng B, xã Pu Nhi. Khu vực ruộng này có diện tích khoảng 20ha của nhiều hộ dân thuộc các bản Phù Lồng A, Phù Lồng B, Nậm Ngám A, Nậm Ngám B cùng canh tác. Những ngày cuối tháng 9 đến trung tuần tháng 10, nơi đây lại khoác lên mình tấm áo vàng óng ả của lúa chín. Những thửa ruộng bậc thang uốn lượn mềm mại giữa lưng chừng trời, tạo nên một bức tranh thủy mặc sống động. Vẻ đẹp ấy, qua lăng kính của những người yêu cái đẹp, đã nhanh chóng lan tỏa, mời gọi du khách từ khắp mọi miền tìm về chiêm ngưỡng, ghi lại những khoảnh khắc say đắm lòng người. Pu Nhi bỗng chốc trở thành một điểm đến được săn đón, một "nàng thơ" mới thức giấc của núi rừng Tây Bắc.

Nhưng mùa lúa rồi sẽ qua, những bậc thang vàng óng sẽ trở về với sắc nâu của đất. Khi vẻ đẹp mùa vụ khép lại, bài toán về sự phát triển du lịch bền vững được đặt ra đầy trăn trở cho người dân nơi đây: Làm thế nào để "nàng thơ" Pu Nhi không chỉ "thức giấc" vài tháng? Làm thế nào để du lịch trở thành nguồn sinh kế ổn định, vun đắp cho cuộc sống người dân quanh năm?

Để tìm lời giải cho bài toán đó, ngay chiều ngày 8/10 vừa qua, UBND xã Pu Nhi đã gặp gỡ, trao đổi và động viên các hộ dân tham gia mô hình du lịch “Ruộng bậc thang Pu Nhi”. Tham dự buổi làm việc có lãnh đạo xã, đại diện các phòng ban chuyên môn, doanh nghiệp và hơn 20 hộ dân có ruộng bậc thang nằm trong vùng quy hoạch phát triển du lịch.

Trong không khí cởi mở, chân thành, ông Phạm Duy Linh, Phó Chủ tịch UBND xã Pu Nhi đã có những chia sẻ tâm huyết, vạch ra lộ trình mới mẻ. Con đường đó không phải là sự lựa chọn giữa nông nghiệp và du lịch, mà là sự hòa quyện tinh tế: Làm hai việc một lúc. Người dân Pu Nhi sẽ tiếp tục là những người nông dân cần mẫn trên mảnh đất của mình, lấy sản xuất nông nghiệp làm nền tảng vững chắc. Song song đó, họ sẽ học cách trở thành những người làm du lịch chuyên nghiệp, biến chính cuộc sống, văn hóa và mảnh đất của mình thành những sản phẩm hấp dẫn. Du lịch sẽ là động lực, là cơn gió lành thúc đẩy nền nông nghiệp phát triển theo một hướng đi mới, giá trị hơn.

Để con đường đó không chỉ là ý tưởng, xã định hướng các hộ dân thành lập Tổ hợp tác cộng đồng du lịch. Đây là bước đi quan trọng để các hoạt động đi vào quy củ, chuyên nghiệp, tạo dựng niềm tin và sự hài lòng cho du khách, tránh sự phát triển tự phát, manh mún. Đáp lại định hướng của chính quyền, các hộ dân đã thể hiện sự đồng thuận, niềm hi vọng và mạnh dạn đề đạt những mong muốn, kiến nghị chính quyền hỗ trợ để mô hình sớm đi vào hoạt động hiệu quả.

Ngay sau buổi làm việc, những ý tưởng đầu tiên đã được nhen nhóm. Anh Hạng A Cải, bản Phù Lồng B - người tiên phong làm du lịch tại những thửa ruộng bậc thang chia sẻ: Hết mùa lúa này, chúng tôi đang nghiên cứu, bàn với nhau xem là nên trồng hoa cải vàng rực rỡ hay những luống hoa thơ mộng để níu chân du khách. Và nếu trồng thì sẽ trồng ra sao, trồng như thế nào? Tiếp nữa là câu chuyện về thành lập Tổ hợp tác cộng đồng du lịch cũng đang được chúng tôi xúc tiến thực hiện.

“Điều chúng tôi băn khoăn nhất lúc này là sau khi thành lập được Tổ hợp tác có nên tiến hành thu một khoản phí nhỏ từ du khách để duy trì hoạt động của Tổ và tái đầu tư cho việc dọn dẹp vệ sinh, tạo điểm chụp ảnh. Vì như hiện nay, du khách vẫn đang tới tham quan miễn phí, người dân hầu như vẫn chưa thu được gì nhiều từ du lịch ngoài một phần nhỏ từ việc cho thuê trang phục, bán nước giải khát, nông sản…” - anh Hạng A Cải trăn trở.

Câu chuyện về việc có nên hay không thu vé tham quan cũng là một vấn đề hết sức nan giải. Dẫu biết, đây sẽ là nguồn kinh phí tái đầu tư, xây dựng cộng đồng và bảo vệ cảnh quan chung. Thế nhưng nếu không làm khéo léo, phù hợp với tình hình thực tế hoặc chưa đúng các quy định của pháp luật rất có thể sẽ tạo nên phản ứng ngược, ảnh hưởng đến sự phát triển lâu dài. Đại diện chính quyền xã, doanh nghiệp du lịch cũng đã trao đổi lại với người dân nên hết sức thận trọng, tìm hiểu, nắm rõ các quy định và tham khảo thêm ý kiến từ nhiều kênh khác nhau.

Không thể chỉ phát triển tại một địa điểm ruộng bậc thang, chính quyền và doanh nghiệp còn đang mở rộng thêm nhiều sản phẩm mới. Một hành trình đi tìm những mảnh ghép mới đã được khởi động để tạo ra một tuyến du lịch trọn vẹn. Điểm đến lần này là khu rừng trúc bạt ngàn tại bản Háng Trợ, gần hơn cả điểm ruộng bậc thang, chỉ cách trung tâm phường Điện Biên Phủ khoảng 15km. Chỉ mất khoảng 5 - 7 phút từ đường lớn rẽ vào, ngay đầu bản Háng Trợ là một không gian xanh mướt, tĩnh lặng và đầy chất thơ. Những thân trúc thẳng tắp, vươn cao tạo nên chiều sâu hun hút, là một phông nền hoàn hảo cho những bức ảnh nghệ thuật và là điểm đến lý tưởng cho những chuyến dã ngoại cuối tuần.

Hiện nay, điểm đến này vẫn còn hết sức hoang sơ, gốc, cành trúc do người dân thu cây vẫn vất ngổn ngang, chưa thể đón khách đến thăm. Nhưng nếu được đầu tư, cải tạo một cách bài bản, học hỏi từ các mô hình du lịch rừng trúc thành công, Háng Trợ hoàn toàn có thể trở thành một điểm sáng mới, bổ trợ hoàn hảo cho vẻ đẹp của ruộng bậc thang, tạo nên một sản phẩm du lịch đa dạng, giữ chân du khách ở lại lâu hơn với Pu Nhi.

Những bước đầu tiên của chính quyền, doanh nghiệp và người dân xã Pu Nhi đang cho thấy một hướng đi hoàn toàn đúng đắn, một tư duy làm du lịch bài bản và có chiều sâu. Sự kết hợp giữa "nội lực" là cảnh quan, văn hóa, con người và "ngoại lực" là kinh nghiệm, khả năng kết nối của doanh nghiệp dưới sự định hướng của chính quyền là "kiềng ba chân" vững chắc cho sự phát triển bền vững.

Để hành trình này đi xa hơn và hiệu quả hơn, thiết nghĩ những người dân nơi đây cũng nên tự làm mới mình, học hỏi kinh nghiệm của những người đi trước đã phát triển thành công mô hình du lịch ruộng bậc thang. Đồng thời, cũng cần kết nối các điểm đến thành một chuỗi hoàn chỉnh. Như sáng sớm du khách có thể lên trải nghiệm chợ phiên truyền thống, khi mặt trời lên cao vào thăm rừng trúc, đến trưa dùng cơm tại một homestay ven hồ Nậm Ngám và lúc ánh chiều buông xuống sẽ thả mình vào hoàng hôn trên những thửa ruộng bậc thang, kết thúc một ngày du lịch đầy hấp dẫn...

Pu Nhi đang đứng trước một cơ hội lớn để vẽ lại bản đồ du lịch của chính mình. Với một vẻ đẹp trời ban, một tầm nhìn đúng đắn và sự đồng lòng của tất cả mọi người, tin rằng không xa, Pu Nhi sẽ trở thành một điểm đến bốn mùa, nơi du lịch không chỉ mang lại giá trị kinh tế mà còn góp phần bảo tồn và lan tỏa những giá trị văn hóa đặc sắc của mảnh đất này.