Không khí tiết học Mĩ thuật tại Trường Tiểu học Nam Thanh, phường Mường Thanh trở nên rộn ràng và đầy màu sắc. Trên những chiếc bàn nhỏ, các em học sinh say sưa cắt, dán, nặn đất sét để tạo nên những mô hình sinh động tái hiện các câu chuyện về anh hùng dân tộc. Có nhóm đang tỉ mỉ dựng lại hình ảnh người anh hùng áo vải Tây Sơn, nhóm khác lại khéo léo thể hiện cảnh chiến thắng Điện Biên Phủ bằng giấy màu và bìa cứng.
Hoạt động này vừa mang đến sự hứng thú cho học sinh, vừa bồi đắp cho các em niềm tự hào, tình yêu quê hương, đất nước và ý thức trân trọng, gìn giữ những giá trị văn hóa truyền thống. Đó là, tinh thần đoàn kết, lòng nhân ái, hiếu nghĩa và ý thức sống có trách nhiệm với cộng đồng. Những bài học tưởng chừng đơn giản trong tiết Mĩ thuật đã trở thành cầu nối để hình thành lý tưởng sống đẹp, giúp các em hiểu rằng văn hóa không chỉ nằm trong sách vở hay lễ hội, mà hiện hữu trong từng hành động, lời nói và cách cư xử hằng ngày.
Em Hoàng Bá Anh Khôi, học sinh Trường Tiểu học Nam Thanh, phường Mường Thanh chia sẻ: Em rất thích những tiết học như thế này vì vừa được vẽ, được làm mô hình, vừa được nghe cô giáo kể thêm nhiều câu chuyện về các anh hùng dân tộc. Qua mỗi bài học, hiểu hơn về truyền thống, về văn hóa của quê hương, giúp chúng em biết yêu thương, đoàn kết, sống tốt hơn với mọi người.
Thời gian qua, Trường Tiểu học Nam Thanh đã tổ chức nhiều hoạt động ngoại khóa, trải nghiệm sáng tạo nhằm giáo dục văn hóa truyền thống cho học sinh. Tiêu biểu như hoạt động trình diễn thời trang trang phục dân tộc, giúp học sinh hiểu hơn về nét đẹp trong trang phục của các dân tộc trên địa bàn tỉnh, hình thành ý thức giữ gìn và tự hào về bản sắc văn hóa quê hương; các buổi giao lưu văn nghệ dân gian, hội thi kể chuyện lịch sử địa phương hay tham quan các di tích lịch sử, bảo tàng tỉnh Điện Biên, giúp các em học sinh có cơ hội “học mà chơi, chơi mà học”, tiếp cận văn hóa truyền thống bằng trải nghiệm thực tế.
Còn tại Trường Trung học cơ sở Pom Lót, xã Sam Mứn, các nội dung về trang phục, lễ hội, nhạc cụ, ẩm thực và phong tục tập quán của đồng bào Thái, Mông, Khơ Mú… đã được khéo léo lồng ghép trong các tiết học: Âm nhạc, Lịch sử, Ngữ văn... Qua đó, giúp học sinh thấy được sự phong phú, đa dạng nhưng cũng thống nhất của nền văn hóa Việt Nam. Đặc biệt, việc lồng ghép các yếu tố văn hóa vào môn học còn góp phần bồi dưỡng năng lực thẩm mỹ, giáo dục đạo đức và nhân cách cho học sinh. Đây cũng là hướng đi hiệu quả trong việc xây dựng trường học thân thiện, học sinh tích cực, nơi văn hóa không chỉ được học mà còn được sống, được lan tỏa trong mỗi hành động, lời nói và cảm xúc của học sinh.
Cô giáo Trần Thị Bích Nga, Hiệu trưởng Trường Trung học cơ sở Pom Lót, xã Sam Mứn cho biết: “Việc đưa truyền thống văn hóa dân tộc và giảng dạy ở trường học mang nhiều ý nghĩa quan trọng; giúp hình thành nhân cách và phát triển, bồi đắp tình yêu quê hương đất nước, khơi dậy niềm tự hào dân tộc và ý thức trách nhiệm giữ gìn bản sắc văn hóa dân tộc, truyền thống yêu nước cho thế hệ trẻ; góp phần vào bảo tồn, phát huy giá trị văn hóa truyền thống và gắn kết cộng đồng. Giúp học sinh hiểu và trân trọng bản sắc văn hóa của dân tộc mình cũng như các dân tộc trên địa bàn tỉnh”.
Ở Trường THPT chuyên Lê Quý Đôn, việc gìn giữ và lan tỏa giá trị văn hóa truyền thống do chính học sinh chủ động tổ chức và duy trì. Định kỳ vào Chủ nhật hằng tuần, Câu lạc bộ Văn hóa truyền thống nhà trường lại tổ chức sinh hoạt. Thông qua những bộ trang phục truyền thống; các câu chuyện lịch sử, các thành viên cùng nhau khám phá những nét đẹp truyền thống về văn hóa của dân tộc Việt Nam nói chung, của tỉnh Điện Biên nói riêng. Từ niềm đam mê chung ấy, câu lạc bộ đã tham gia trình diễn nhiều tiết mục ca nhạc, trình diễn thời trang, tiểu phẩm... tại nhà trường và tại các cuộc thi tìm hiểu văn hóa trong và ngoài tỉnh. Từ đó, góp phần đưa văn hóa truyền thống đồng bào các dân tộc đến gần hơn với bạn bè, thầy cô và cộng đồng, khơi dậy tình yêu, ý thức giữ gìn và phát huy những giá trị tốt đẹp của dân tộc trong thế hệ trẻ hôm nay.
Từ những tiết học, những buổi ngoại khóa mang đậm màu sắc văn hóa dân tộc truyền thống, tình yêu quê hương và niềm tự hào dân tộc được nuôi dưỡng từng ngày trong mỗi học sinh; qua đó từng bước bồi đắp ý thức giữ gìn, phát huy những giá trị văn hóa truyền thống tốt đẹp của dân tộc trong các thế hệ học sinh Điện Biên.