Tại Điện Biên, lượng rau màu địa phương cũng không đủ đáp ứng nhu cầu tiêu dùng, khiến chi phí sinh hoạt của các gia đình bị đội lên đáng kể. Giá tăng cao tạo áp lực kép: Người dân thắt chặt chi tiêu, tiểu thương chật vật xoay xở nguồn hàng trong bối cảnh khan hiếm kéo dài.

Những ngày gần đây, thị trường rau, củ, quả tại Điện Biên chứng kiến mức tăng giá mạnh trong nhiều năm qua. Từ các chợ truyền thống như: Mường Thanh, Thanh Trường, Noong Bua cho đến các siêu thị, cửa hàng thực phẩm, đa số mặt hàng đều tăng gấp rưỡi, gấp đôi, thậm chí có loại tăng tới 3 - 4 lần so với mọi năm. Theo các tiểu thương, nguyên nhân chủ yếu bắt nguồn từ đợt mưa bão kéo dài gây ngập úng trên diện rộng tại nhiều tỉnh miền Bắc và miền Trung thời gian qua, làm thiệt hại lớn diện tích rau màu, khiến nguồn cung từ các vùng trồng trọng điểm bị gián đoạn nghiêm trọng. Trong khi đó, sản lượng rau củ tại Điện Biên vốn không dồi dào, nay lại càng không đủ đáp ứng nhu cầu tiêu dùng, dẫn đến tình trạng khan hiếm cục bộ.

Ghi nhận tại chợ Mường Thanh, hiện nay giá rau, củ, quả các loại đều neo ở mức cao. Trong đó, giá rau cải các loại từ 25.000 – 30.000 đồng/kg; súp lơ, cà chua từ 40.000 – 50.000 đồng/kg; tía tô 40.000 đồng/kg; hành lá 30.000 - 40.000 đồng/kg… Một số loại củ, quả như: Cà rốt, khoai tây, bí đỏ được vận chuyển từ các tỉnh ngoài về tăng giá mạnh do chi phí vận chuyển và nguồn hàng khan hiếm.

Chị Nguyễn Thị Lan, phường Điện Biên Phủ chia sẻ, nhiều năm đi chợ chị chưa bao giờ thấy rau củ đắt như thời điểm này. Trước đây, chỉ với 50.000 đồng chị có thể mua đủ loại rau cho cả gia đình trong một ngày, nhưng nay số tiền ấy chỉ đủ mua một ít rau, củ. Do đó mỗi lần đi chợ, chị đều phải tính toán, lựa chọn kỹ lưỡng để cân đối chi tiêu trong gia đình. Người tiêu dùng như chị không chỉ lo chi phí tăng cao mà còn e ngại giá sẽ tiếp tục leo thang nếu thời tiết tiếp tục bất lợi.

Giá rau, củ tăng cao không chỉ tăng áp lực cho người tiêu dùng chịu áp lực mà các tiểu thương cũng lâm cảnh “khó cả đôi đường”. Họ cho biết dù dậy sớm đi gom hàng nhưng lượng nhập được thấp hơn nhiều so với trước. Nguồn cung rau củ từ Sơn La, Lào Cai, Hà Nội, Hưng Yên… bị tác động lớn bởi mưa bão kéo dài khiến nhiều diện tích rau tại các tỉnh này bị ngập, sâu bệnh, sản lượng giảm mạnh; vận chuyển khó khăn, nên hàng về chợ rất ít. Nguồn cung giảm, tỷ lệ hư hỏng cao khiến giá rau củ tăng mạnh, trong khi người mua lại thắt chặt chi tiêu. Vì vậy, tiểu thương chỉ dám nhập hàng cầm chừng và mong giá sớm “hạ nhiệt” khi nguồn cung ổn định trở lại.

Trong khi đó, diện tích sản xuất rau trên địa bàn tỉnh nhỏ lẻ, chủ yếu trồng tại một số xã vùng lòng chảo và một phần vùng cao nhưng quy mô không lớn, không đủ đáp ứng nhu cầu của người dân. Mùa đông lại là thời điểm khó khăn cho sản xuất rau, một số diện tích mới xuống giống đã bị sương muối làm hỏng, phải gieo trồng lại, làm tăng chi phí và kéo dài thời gian thu hoạch.

Chị Lò Thị Nương, bản Bó, xã Thanh Nưa cho biết: Giá rau củ năm nay tăng mạnh, cao nhất trong nhiều năm trở lại đây. Mọi năm, gia đình canh tác hơn 1.000m² rau, củ, quả, đủ cung ứng cho chợ và một phần bán cho thương lái. Nhưng thời tiết năm nay thất thường, mưa kéo dài, sau đó rét đậm và sương muối nên tôi chỉ gieo trồng khoảng 300m². Những luống rau mới xuống giống bị thiệt hại nặng, nhiều diện tích chết trắng vì lạnh. Nếu tình trạng thời tiết cực đoan tiếp diễn, thu nhập của gia đình sẽ sụt giảm đáng kể.

Vụ đông năm 2025, toàn tỉnh phấn đấu gieo trồng khoảng 1.438ha rau màu, năng suất dự kiến đạt trên 184 tạ/ha, sản lượng khoảng 26.500 tấn. Hiện nay người dân tích cực gieo trồng, chăm sóc rau màu, tập trung tại vùng có điều kiện thuận lợi về nước, giao thông. Cơ cấu cây trồng đa dạng, ưu tiên rau ngắn ngày như súp lơ, cải, đậu, cà chua, su hào, rau thơm…

Ngành Nông nghiệp tỉnh khuyến cáo người dân chủ động áp dụng các biện pháp kỹ thuật để hạn chế rủi ro do thời tiết, nhất là che phủ nilon, làm giàn thoát nước, sử dụng giống ngắn ngày và có khả năng chống chịu tốt. Đồng thời, các hộ sản xuất cần tuân thủ quy trình canh tác an toàn, tăng cường sử dụng phân hữu cơ, thuốc bảo vệ thực vật sinh học nhằm đảm bảo chất lượng nông sản và đáp ứng yêu cầu của thị trường. Các địa phương tiếp tục phối hợp với doanh nghiệp, hợp tác xã mở rộng vùng sản xuất tập trung, xây dựng chuỗi liên kết tiêu thụ ổn định. Người dân cần theo dõi sát diễn biến thời tiết, chủ động cập nhật thông tin từ cơ quan chuyên môn để kịp thời điều chỉnh kế hoạch sản xuất.

Trong bối cảnh thị trường rau xanh giá cả biến động mạnh, cả người trồng, người bán và người tiêu dùng đều mong thời tiết thuận lợi để cây trồng sinh trưởng và phát triển tốt, tăng nguồn cung, giá cả ổn định hơn; đặc biệt là dịp Tết Nguyên đán Bính Ngọ 2026.