Trận lũ quét vừa qua đã khiến gia đình ông Quàng Văn Học, tổ 3 (xã Na Son) thiệt hại nặng: Hơn 3.000m² lúa vụ mùa bị vùi lấp hoàn toàn, 2.000m² ao cá cùng hơn 7 tạ cá thương phẩm bị cuốn trôi, tổng giá trị thiệt hại ước tính khoảng 60 triệu đồng.

Mất trắng khối tài sản lớn, cuộc sống gia đình lâm vào cảnh khó khăn, đến nay ông Học vẫn chưa thể khôi phục sản xuất. Theo ông Học tính toán, riêng việc cải tạo ao cá cần thuê máy xúc hót đất đá, kè lại bờ ao; diện tích lúa ruộng cũng phải san gạt, đắp bờ thửa mới có thể gieo cấy trở lại. Tổng chi phí khắc phục dự kiến từ 60 – 70 triệu đồng, vượt quá khả năng của gia đình.

Ông Quàng Văn Học cho biết: “Sau trận lũ, cuộc sống gia đình càng thêm chật vật. Tôi mong muốn Nhà nước và chính quyền địa phương sớm có phương án hỗ trợ kinh phí để cải tạo lại ruộng đồng, ao cá, khôi phục sản xuất, từng bước vượt qua khó khăn.”

Tương tự, mưa lũ đã khiến 1.500m² ao cá cùng 7 – 8 tạ cá sắp đến kỳ thu hoạch của gia đình ông Lò Văn Phanh, tổ 3 (xã Na Son) bị lũ cuốn trôi. Sau trận lũ dữ, dù mong muốn khôi phục sản xuất nhưng chi phí quá lớn khiến gia đình ông đành phải tạm gác lại.

Ông Lò Văn Phanh cho biết: “Ngay sau thiên tai, chính quyền địa phương đã đến từng nhà kiểm tra, thống kê thiệt hại để làm căn cứ hỗ trợ. Thế nhưng gần hai tháng trôi qua, người dân vẫn chưa được nhận hỗ trợ. Bà con mong mỏi chính quyền sớm có giải pháp cụ thể để giúp ổn định đời sống, khôi phục sản xuất sau lũ.”

Theo thống kê của Ban Chỉ huy Phòng thủ dân sự xã Na Son, trận lũ quét kèm sạt lở đất đã vùi lấp gần 260ha lúa, hoa màu và cuốn trôi hoàn toàn hơn 21ha ao cá, ước tính thiệt hại khoảng 42 tấn cá thương phẩm.

Ngay sau mưa lũ, UBND xã Na Son đã khẩn trương thống kê thiệt hại, lập danh sách các hộ bị ảnh hưởng, đồng thời báo cáo lên UBND tỉnh cùng các sở, ngành liên quan để đề xuất hỗ trợ kinh phí. Về phương án khôi phục sản xuất, UBND xã đã tham mưu Đảng ủy ban hành Nghị quyết chuyên đề, định hướng phát triển cây ớt trên diện tích lúa mất trắng. Chính quyền địa phương tăng cường tuyên truyền, vận động người dân đồng thuận chuyển đổi cây trồng theo Nghị quyết, từng bước khôi phục sản xuất sau thiên tai.

Ông Nguyễn Bá Thực, Trưởng phòng Kinh tế xã Na Son cho biết: “Ngay sau khi Nghị quyết chuyên đề của Đảng ủy được ban hành, UBND xã đã khẩn trương rà soát toàn bộ diện tích lúa bị thiệt hại không thể khắc phục để đưa giống ớt xanh vào trồng thay thế, vừa khôi phục sản xuất và đảm bảo kế hoạch vụ mùa. Hiện nay, xã đang phối hợp với đơn vị cung ứng và người dân triển khai làm đất, dự kiến giữa tháng 10 sẽ xuống giống. UBND xã cũng hoàn tất thẩm định danh sách hộ thiệt hại, niêm yết công khai tại các tổ, bản để lấy ý kiến trước khi tổng hợp và chi trả. Dự kiến cuối tháng 10, xã Na Son sẽ tiến hành hỗ trợ kinh phí cho người dân.”

Trong đợt mưa lũ cuối tháng 7, đầu tháng 8, xã Mường Luân có gần 400ha lúa và hoa màu bị thiệt hại. Trong đó, hơn 340ha lúa nước, gần 7ha lúa nương và 1,1ha cà phê bị mất trắng; trên 45ha cây trồng ngắn ngày khác cũng thiệt hại từ 20 – 30%. Đến nay, nhiều diện tích vẫn chưa thể khôi phục do lượng bùn đất, cát sỏi vùi lấp lớn.

Gia đình ông Tòng Văn Thơm, bản Phiêng Muông (xã Mường Luân) có 2.000m² lúa ruộng bị cuốn trôi hoàn toàn. Ông Thơm cho biết: “Dù đã nỗ lực khắc phục nhưng khối lượng công việc quá lớn, chi phí cải tạo nhiều khiến gia đình chưa thể tái sản xuất. Chúng tôi mong chính quyền sớm có phương án hỗ trợ để bà con khôi phục ruộng đồng. Gia đình tôi dự kiến sẽ chuyển sang trồng màu, ngô hoặc rau.”

Sau thiên tai, UBND xã Mường Luân đã thành lập 3 tổ công tác kiểm tra, thống kê thiệt hại, đồng thời xây dựng phương án khôi phục diện tích sản xuất nông nghiệp cho người dân.

Ông Trần Văn Thủy, Trưởng phòng Kinh tế xã Mường Luân cho biết: “Các tổ công tác đã hoàn thành công tác đo đạc, kiểm đếm; phối hợp cùng trưởng bản vận động bà con san gạt, khôi phục mặt ruộng. Thời gian tới, xã dự kiến đưa vào sản xuất một số cây trồng vụ đông như ngô, lạc, ớt… giúp người dân từng bước ổn định sản xuất sau thiên tai.”

Theo số liệu của Ban Chỉ huy Phòng thủ dân sự tỉnh, sau đợt mưa lũ đầu tháng 8, toàn tỉnh có 569ha lúa bị vùi lấp, cuốn trôi; gần 9.700ha hoa màu, ngô, khoai, sắn và cây lâu năm bị hư hại; 72ha ao nuôi thủy sản bị vỡ bờ. UBND tỉnh đã chỉ đạo Sở Nông nghiệp và Môi trường phối hợp chính quyền cơ sở khẩn trương khắc phục thiệt hại, bảo đảm tiến độ, kế hoạch sản xuất.

Với diện tích còn khả năng phục hồi, người dân tập trung chăm sóc để cây trồng phát triển. Với diện tích bị thiệt hại hoàn toàn, chính quyền địa phương vận động người dân khẩn trương thực hiện các biện pháp san ủi, cải tạo, khôi phục hiện trạng đất nông nghiệp để sớm trở lại sản xuất; có phương án chuyển đổi cơ cấu cây trồng phù hợp với điều kiện thực tế (trồng ngô, lạc, cỏ chăn nuôi...)

Khôi phục sản xuất sau mưa lũ là nhiệm vụ cấp thiết. Hiện nay, chính quyền các địa phương đang tích cực triển khai nhiều giải pháp, phương án giúp người dân ổn định cuộc sống sau thiên tai, đảm bảo kế hoạch sản xuất địa phương.