Từ ngày 1/7/2025, toàn tỉnh thực hiện sắp xếp lại đơn vị hành chính cấp xã và kết thúc hoạt động của cấp huyện chuyển sang mô hình chính quyền địa phương 2 cấp. Sự chuyển đổi mô hình quản lý đòi hỏi cần có sự điều chỉnh kịp thời trong công tác quản lý của lực lượng kiểm lâm.

Để việc thực hiện nhiệm vụ diễn ra thông suốt, không bị gián đoạn, Chi cục Kiểm lâm yêu cầu các hạt kiểm lâm rà soát lại toàn bộ địa bàn xã, phường được giao phụ trách để đề xuất số lượng công chức kiểm lâm phụ trách địa bàn phù hợp với tình hình thực tiễn. Phối hợp với các hạt kiểm lâm giáp ranh tiếp nhận tài liệu, hồ sơ, bàn giao hiện trạng rừng giữa các xã cũ và xã mới để nắm chắc địa bàn; xây dựng lại phương án quản lý rừng bền vững, phương án phòng cháy, chữa cháy rừng các xã mới, chủ rừng đồng bộ, thống nhất…

Hiện nay, 10 Hạt Kiểm lâm trực thuộc Chi cục Kiểm lâm đang hoạt động theo mô hình liên xã. Mỗi Hạt Kiểm lâm phụ trách từ 3 - 6 xã, phường, tương ứng với diện tích đất có rừng từ 18.689,21ha - 81.913,13ha. Chi cục Kiểm lâm yêu cầu phân công kiểm lâm địa bàn phụ trách các xã, đảm bảo tính kế thừa, hợp lý, bố trí đồng đều, ưu tiên những xã khó khăn, phức tạp, diện tích rừng lớn.

Hạt Kiểm lâm Mường Chà hiện đang được giao phụ trách quản lý hơn 41.000ha rừng. So với trước khi sáp nhập, diện tích rừng không có sự thay đổi nhiều. Tuy nhiên, việc sắp xếp lại các xã khiến địa bàn quản lý biến động mạnh. Cụ thể, địa bàn các xã: Sá Tổng, Mường Tùng, Huổi Lèng cũ trước đây do Hạt Kiểm lâm Mường Chà quản lý thì nay bàn giao cho Hạt Kiểm lâm Mường Lay. Hạt Kiểm lâm Mường Chà tiếp nhận thêm 3 địa bàn, gồm: Si Pa Phìn, Phìn Hồ và Mường Pồn cũ.

Ông Lường Văn Toàn, Hạt trưởng Hạt Kiểm lâm Mường Chà cho hay: Đơn vị đang được giao quản lý địa bàn 5 xã mới, mỗi xã có từ 2 - 4 kiểm lâm địa bàn phụ trách. Để công việc không bị gián đoạn, đơn vị đã và đang tổ chức giao nhiệm vụ cụ thể cho công chức kiểm lâm địa bàn, trong đó, tổ chức làm việc theo cụm, giao rõ công chức phụ trách chung cụm kiểm lâm của xã để thuận tiện thực hiện chỉ đạo, điều hành và tiếp nhận thông tin, nắm tình hình.

Sau sáp nhập, số lượng xã do Hạt Kiểm lâm Nậm Pồ quản lý giảm từ 15 xã xuống còn 5 xã. Cùng với đó là thay đổi về địa bàn quản lý như tiếp nhận thêm xã Quảng Lâm (huyện Mường Nhé cũ) và bàn giao địa bàn các xã Si Pa Phìn và Phìn Hồ. Diện tích rừng Hạt Kiểm lâm Nậm Pồ được giao quản lý theo biến động địa giới tăng từ hơn 65.000ha lên gần 69.000ha.

Để đảm bảo nhiệm vụ quản lý, bảo vệ và phát triển rừng diễn ra thuận lợi, thông suốt, Hạt Kiểm lâm Nậm Pồ tổ chức rà soát các quy chế, kế hoạch phối hợp với UBND xã, các lực lượng: công an, quân sự, biên phòng, các tổ chức chính trị, xã hội của xã mới để sửa đổi, bổ sung, ký kết lại đảm bảo tính phù hợp. Đồng thời, tham mưu kiện toàn lại Ban chỉ đạo về phòng cháy chữa cháy, tổ đội quản lý bảo vệ rừng thôn bản…

Ông Nguyễn Đình Lương, Hạt trưởng Hạt Kiểm lâm Nậm Pồ cho biết: Thực hiện mô hình chính quyền 2 cấp, nhiệm vụ và quyền hạn của UBND cấp xã đối với công tác quản lý trong lĩnh vực lâm nghiệp có nhiều điểm mới như phân loại rừng, tổ chức điều tra, kiểm kê rừng, xây dựng phương án chuyển loại rừng… Do vậy, đơn vị đang tích cực phối hợp với UBND của 5/5 xã mới xây dựng kế hoạch, quy chế phối hợp trong quản lý, bảo vệ rừng để đảm bảo công tác quản lý, bảo vệ rừng được triển khai hiệu quả, thông suốt.

Thông tin từ Chi cục Kiểm lâm, trong bối cảnh sáp nhập, khó khăn lớn nhất là biên chế khi đến năm 2030 giảm 20% so với biên chế được giao năm 2025, tương đương với 42 người. Trong khi đó, đến năm 2030 tỉnh Điện Biên phấn đấu đưa tỷ lệ che phủ rừng lên 48%, tương đương với khoảng 458.000ha rừng. Như vậy, trung bình mỗi công chức kiểm lâm địa bàn phải phụ trách trên 4.700ha rừng.

Nhiệm vụ tăng, khối lượng công việc tăng, diện tích rừng tăng nhưng biên chế giảm. Đây thực sự là một thách thức lớn đối với lực lượng kiểm lâm tỉnh. Để nâng cao hiệu quả công tác quản lý trong lĩnh vực lâm nghiệp theo mô hình chính quyền 2 cấp, Chi cục Kiểm lâm đã và đang tích cực ứng dụng có hiệu quả công nghệ thông tin, trang thiết bị để giảm bớt thời gian, công sức, nâng cao hiệu quả, giảm áp lực trong thực hiện nhiệm vụ; nâng cao năng lực của chủ rừng. Đồng thời, chú trọng công tác đào tạo, bồi dưỡng, nâng cao trình độ, chuyên môn của công chức kiểm lâm đáp ứng yêu cầu vị trí việc làm trong tình hình mới.

Công tác quản lý bảo vệ rừng chưa bao giờ là dễ dàng, thuận lợi, nhất là trong giai đoạn đầu của công cuộc sáp nhập. Song với sự chủ động từ sớm và các giải pháp đồng bộ, công tác quản lý trong lĩnh vực lâm nghiệp của lực lượng kiểm lâm trên địa bàn tỉnh đã và đang diễn ra ổn định, thông suốt. Góp phần nâng cao hiệu quả quản lý Nhà nước về lâm nghiệp khi thay đổi về tổ chức bộ máy theo chính quyền 2 cấp.