Hiện nay, xã Nậm Nèn có diện tích tự nhiên 17.483ha, trong đó đất có rừng khoảng 7.670ha. Những năm qua, cấp ủy, chính quyền địa phương luôn xác định quản lý, bảo vệ và phát triển rừng là nhiệm vụ trọng tâm, gắn liền với sinh kế và môi trường sống của người dân. Tuy nhiên, công tác giữ rừng gặp không ít khó khăn, vướng mắc. Địa hình phức tạp, nhiều khu vực rừng nằm xa trung tâm, giao thông đi lại khó khăn khiến việc tuần tra, kiểm tra, phát hiện và xử lý vi phạm gặp trở ngại. Nhận thức của một bộ phận người dân, nhất là ở vùng sâu, vùng cao còn hạn chế; tình trạng chặt phá, lấn chiếm đất rừng, khai thác lâm sản trái phép vẫn tiềm ẩn nguy cơ tái diễn.

Năm 2024, tình hình vi phạm pháp luật trong lĩnh vực lâm nghiệp tại Nậm Nèn diễn biến khá phức tạp, chủ yếu xảy ra ở các bản vùng sâu, vùng cao như: Lùng Thàng 2, Huổi Mí 1… với 23 vụ vi phạm. Dù đã được tuyên truyền, nhắc nhở, song do đời sống người dân khó khăn, một số hộ vẫn tận dụng rừng để mưu sinh, dẫn đến việc xâm hại rừng chưa được ngăn chặn triệt để.

Trước thực trạng đó, cấp ủy, chính quyền xã Nậm Nèn đã chủ động xây dựng kế hoạch bảo vệ rừng, triển khai đồng bộ nhiều giải pháp như tăng cường tuần tra, phân công lực lượng kiểm lâm địa bàn bám sát cơ sở, phối hợp với các tổ đội quần chúng ở từng bản. Nhờ vậy, bước sang năm 2025, tình hình đã có chuyển biến rõ rệt. Từ đầu năm đến tháng 9 năm nay, toàn xã chỉ ghi nhận 3 vụ vi phạm, giảm mạnh so với năm trước. Xã đã chủ động xây dựng kế hoạch phòng cháy, chữa cháy rừng mùa khô 2025 - 2026, bố trí lịch trực cụ thể, huy động toàn bộ lực lượng tại các bản trọng điểm như: Huổi Mí 1, 2, Lùng Thàng, Huổi Xuân. Khó khăn không ít nhưng với quyết tâm của chính quyền và sự đồng thuận của người dân, công tác bảo vệ rừng ở Nậm Nèn dần đi vào nền nếp, hiệu quả hơn.

Cấp ủy, chính quyền xã Nậm Nèn đã triển khai đồng bộ nhiều giải pháp nhằm nâng cao ý thức của người dân trong công tác quản lý, bảo vệ rừng. Xã chỉ đạo các phòng chuyên môn phối hợp với kiểm lâm địa bàn tổ chức nhiều buổi tuyên truyền, phổ biến pháp luật về bảo vệ và phát triển rừng trực tiếp đến từng bản, từng hộ dân. Các hình thức tuyên truyền được thực hiện linh hoạt, kết hợp giữa họp dân, phát thanh tại bản và ký cam kết bảo vệ rừng giữa trưởng bản với các hộ gia đình, tạo chuyển biến tích cực về nhận thức và hành động.

Ông Nguyễn Thành Nam, Trưởng phòng Kinh tế xã Nậm Nèn cho biết: “Công tác bảo vệ rừng luôn được xã quan tâm, chỉ đạo sát sao. Chúng tôi thường xuyên tổ chức họp dân để tuyên truyền, phổ biến các quy định của pháp luật về lâm nghiệp, nâng cao ý thức của người dân trong việc giữ rừng. Đồng thời, xã lồng ghép nội dung bảo vệ rừng vào các phong trào thi đua, như xây dựng bản văn hóa, bản không phá rừng, góp phần hình thành nếp sống gắn bó, hài hòa giữa con người với thiên nhiên, bảo vệ rừng xanh trên địa bàn”.

Công tác bảo vệ rừng tại Nậm Nèn được xác định là nhiệm vụ chung của cả hệ thống chính trị, gắn liền với trách nhiệm của từng cán bộ, đảng viên và người dân. Nhiều mô hình tự quản bảo vệ rừng ở các bản được duy trì hiệu quả. Ông Lò Văn Nguyn, Trưởng bản Phiêng Đất B cho biết: “Tổ bảo vệ rừng của bản duy trì tuần tra định kỳ hàng tuần, kiểm tra kỹ các khu rừng giáp ranh. Nhờ sự chủ động và tinh thần trách nhiệm của người dân, thời gian qua trên địa bàn không xảy ra tình trạng cháy hay phá rừng. Qua đó góp phần quan trọng giữ vững màu xanh của rừng cũng như bảo vệ môi trường sinh thái và ổn định đời sống dân bản.

Hiện nay, công tác cập nhật diễn biến rừng, xác định các điểm nghi ngờ tăng - giảm diện tích rừng ở xã Nậm Nèn đang được triển khai nghiêm túc và chặt chẽ. Cán bộ phụ trách phối hợp với kiểm lâm địa bàn thường xuyên rà soát, đối chiếu hiện trạng để kịp thời phát hiện, xử lý và phục hồi các khu rừng bị tác động. Chính quyền xã kiên quyết không để cá nhân hay hộ gia đình lợi dụng diện tích rừng bị vi phạm để làm nương, canh tác hoặc sử dụng vào bất kỳ mục đích nào khác, đảm bảo diện tích rừng bị chặt phá phải được phục hồi theo đúng quy định. Bên cạnh đó, UBND xã yêu cầu các bản tổ chức tuần tra rừng tối thiểu 4 lần mỗi tháng trong mùa khô, đặc biệt tập trung tại các điểm có nguy cơ cao xảy ra cháy rừng hoặc tái lấn chiếm đất rừng.

Ông Đặng Anh Tuấn, Chủ tịch UBND xã Nậm Nèn khẳng định: Chính quyền xã đã triển khai nhiều giải pháp đồng bộ nhằm tạo chuyển biến rõ nét trong công tác quản lý, bảo vệ và phát triển rừng. Trong đó tập trung nâng cao nhận thức cho người dân thông qua tuyên truyền trực tiếp tại cơ sở, giúp bà con hiểu rõ giá trị kinh tế, môi trường và ý nghĩa lâu dài của rừng đối với cuộc sống. Bên cạnh đó, chính quyền xã tăng cường phối hợp với lực lượng kiểm lâm, công an, quân sự tổ chức tuần tra, kiểm tra định kỳ, kịp thời phát hiện và xử lý nghiêm các hành vi xâm hại rừng. Xã chú trọng phát triển sinh kế bền vững như trồng cây dược liệu, cây ăn quả dưới tán rừng, hỗ trợ các mô hình nông - lâm kết hợp để người dân có thêm thu nhập, giảm phụ thuộc vào rừng. Đồng thời tiếp tục huy động sức mạnh của cả hệ thống chính trị và nhân dân để bảo vệ vững chắc những cánh rừng trên địa bàn xã.

Những nỗ lực không ngừng của cấp ủy, chính quyền và người dân xã Nậm Nèn đã và đang mang lại chuyển biến rõ rệt trong công tác giữ rừng. Ý thức bảo vệ rừng đã trở thành hành động tự giác của mỗi người dân và dần trở thành phong trào lan tỏa sâu rộng khắp các bản làng; góp phần bảo vệ môi trường sinh thái, đồng thời mở ra hướng phát triển kinh tế bền vững, tạo nền tảng cho cuộc sống no ấm và tương lai tươi sáng hơn của vùng cao Nậm Nèn.