“Ma túy dường như đã lấy đi của tôi tất cả, chỉ để lại trong tôi những nỗi đau dài... Giờ thấy những người giống như mình năm xưa, sống một cuộc sống “người không ra người, ma không ra ma” bẩn thỉu, dặt dẹo vì ma túy mình không đành lòng…” - đó là trải lòng của anh Nguyễn Thành Long. Thế nhưng, để có được như ngày hôm nay mấy ai có thể biết được trong quá khứ người đàn ông này cũng từng có vết trượt dài vì dính vào “cái chết trắng”.

Gia đình anh Long quê gốc ở Thanh Hóa, vì cuộc sống khó khăn nên cả nhà dắt díu nhau lên Tuần Giáo lập nghiệp. Khi bố mẹ chia tay, là anh cả, Long sớm gánh vác việc mưu sinh cùng mẹ nuôi các em. Thế nhưng trong những năm tháng bươn chải đầy cơ cực ấy, anh đã để bản thân sa vào những mối quan hệ xấu, rồi bước vào con đường nghiện ngập - quãng đời tăm tối nhất của anh.

Từ năm 13 tuổi, anh Long đã bắt đầu lún vào “cái chết trắng”; rồi trượt dài suốt nhiều năm và nếm trải đủ mọi khổ đau của một người nghiện. Cuộc đời chỉ thật sự thay đổi khi Long quyết tâm tự cai và tìm đến một người bạn từng nghiện đã bỏ được, học cách cai bằng liệu pháp tâm lý và vật lý trị liệu: Xông hơi, ngâm thảo dược, trò chuyện giải tỏa tinh thần. Sau nhiều lần thất bại, cuối cùng anh cũng thành công để trở lại con đường của một người bình thường.

Sau khi hoàn lương, với tố chất thông minh và nghị lực vượt khó, anh Long bắt đầu làm lại cuộc đời bằng những công việc lương thiện. Từ đôi bàn tay trắng, anh tích lũy từng chút vốn liếng rồi mở rộng kinh doanh ở nhiều lĩnh vực, như vận tải taxi, xây dựng, khai thác vật liệu, gia công cơ khí và kinh doanh các loại cửa. Dẫu vậy, anh Long vẫn không quên những tháng ngày lầm lỡ và những con người từng giống mình. Anh dành tâm huyết để giúp những người nghiện khác có cơ hội làm lại cuộc đời.

“Chúng tôi chẳng có thuốc thần gì cả, chỉ có tình thương và niềm tin. Và điều quan trọng nhất là sự thấu hiểu giữa những người cùng cảnh ngộ, cùng hỗ trợ nhau vượt qua nỗi đau và cơn nghiện. Trước đây, việc giúp đỡ chỉ mang tính tự phát, nhưng nhờ tinh thần tự nguyện và tấm lòng sẻ chia, ngày càng nhiều người tìm đến. Đầu năm 2025, Hợp tác xã Long Minh chính thức được thành lập, vừa phát triển sản xuất, chăn nuôi, trồng trọt, vừa hỗ trợ chăm sóc sức khỏe cho người thiểu năng và người cai nghiện” - anh Long chia sẻ.

Điều làm nên sự khác biệt của mô hình này chính là tính tự nguyện và thấu hiểu. Theo anh Long, thuốc chỉ là phần phụ, còn ý chí, động lực và môi trường tích cực mới là chìa khóa thật sự. “Tôi từng nghiện nên hiểu họ hơn bất kỳ ai. Cai nghiện không thể ép buộc, mà phải bắt đầu từ trong tâm. Ở đây không ai bị khóa cửa, ai cũng có quyền lựa chọn ở lại hay ra đi. Vì vậy, chỉ ai có ý chí quyết tâm mới có thể vượt qua cơn nghiện thôi…” - anh Long chia sẻ.

Chính sự thấu hiểu, sẻ chia và đồng cảm của những người cùng cảnh ngộ đã giúp những “con nghiện” vượt qua cơn thèm thuốc, để rồi học cách sống, làm việc và tin vào tương lai. Anh Giàng A Mùa (sinh năm 1990), bản Huổi Lếch, xã Tủa Chùa từng có thời gian lầm lỡ khi sa vào ma túy từ năm 2009. Khi ấy, Mùa còn trẻ, chỉ vì tò mò và bị bạn bè rủ rê mà sa vào con đường nghiện ngập. “Tôi nghịch ngợm, ham chơi, rồi dính ma túy lúc nào không hay…” - Mùa chia sẻ.

Cuộc sống sa sút khiến gia đình Mùa rơi vào khó khăn. Vợ tần tảo làm nương, ba con nhỏ phải nhờ ông bà chăm sóc. Năm 2021, trong một lần tình cờ gặp anh Long, cuộc đời Mùa rẽ sang hướng khác. Khi biết Mùa nghiện, anh Long đã không ngần ngại đưa về giúp đỡ cai nghiện. Từ đó, Mùa ở lại với anh Long, vừa cai nghiện, vừa làm việc. Hiện nay, Mùa đảm nhận việc nấu cơm nước cho anh em, mỗi tháng được hỗ trợ 5 - 6 triệu đồng.

“Ở đây em thấy tốt lắm, có anh em cùng hoàn cảnh, giúp nhau vượt qua. Ở nhà sợ lại dính vào ma túy, nên em chọn ở lại. Giờ đây, vừa có thu nhập, vừa tránh xa được đám bạn bè xấu nên gia đình cũng yên tâm. Mới đây, anh Long còn giúp sửa lại ngôi nhà cũ, để vợ con có nơi ở khang trang, em vui lắm!” - Giàng A Mùa tâm sự.

Là thành viên HTX Long Minh, anh Nguyễn Xuân Đức (sinh năm 1978), quê ở huyện Văn Yên, tỉnh Lào Cai từng có hơn 20 năm vướng vào nghiện ngập. Quãng thời gian ấy với anh Đức là những tháng ngày dài chìm trong tuyệt vọng và cô đơn, khi gia đình tan vỡ, vợ chồng chia tay, con cái phải nhờ ông bà chăm sóc.

Trong lúc bế tắc nhất, anh Đức tình cờ biết đến anh Long qua mạng xã hội Tiktok và chính cơ duyên đó đã mở ra bước ngoặt lớn trong cuộc đời. Đến với anh Long cách đây hai năm, anh Đức không chỉ được giúp đỡ về thuốc men mà được tiếp thêm niềm tin và động lực sống từ những người cùng cảnh ngộ đã vượt qua cám dỗ.

“Anh Long dành cho tôi rất nhiều tình cảm, tạo điều kiện để tôi có cơ hội làm lại cuộc đời. Lúc đầu anh còn không lấy tiền cai, chỉ mong tôi cai được, sống tốt hơn. Sau đó, anh Long giúp tôi ở lại cơ sở làm việc và gắn bó đến nay đã hơn một năm” - anh Đức xúc động kể. Hiện, anh Đức chuyên đảm nhận vai trò quản lý từ sổ sách đến tổ chức hoạt động. Đặc biệt, tháng 1/2025, anh Đức cùng anh Long và một số anh em khác đã đứng lên thành lập Hợp tác xã Long Minh chuyên trồng cây dược liệu, chăn nuôi và hỗ trợ người từng nghiện tái hòa nhập cộng đồng, để giúp thêm nhiều người hoàn cảnh khó khăn, bị gia đình bỏ rơi có cơ hội làm lại cuộc đời.

Điều khiến anh Đức tâm đắc nhất là môi trường tại đây mang tính nhân văn sâu sắc. Mọi người cùng giúp nhau, người khỏe dìu người yếu, sống trong tình thương và sự tôn trọng. “Ở đây không ai bị ép buộc. Ai đến cũng đều tự nguyện, tìm lại chính mình. Tôi biết ơn vì được sống lại cuộc đời tử tế” - anh Đức nói với ánh mắt lạc quan và hy vọng.

Nhìn lại chặng đường đã qua, anh Nguyễn Thành Long hiểu rằng hành trình giúp người khác cũng chính là cách tự cứu rỗi chính mình. Từ những bước đi đầy gian nan ban đầu, giờ đây, anh Long và những người bạn đã thành lập Hợp tác xã Long Minh, qua đó trở thành điểm tựa cho nhiều người lầm lỡ tìm lại cuộc sống. Hợp tác xã không dừng lại ở việc hỗ trợ cai nghiện mà dự kiến mở rộng mô hình sản xuất - chăn nuôi, trồng dược liệu, tạo thêm việc làm ổn định cho người sau cai và người dân địa phương. Mong rằng, thời gian tới, Hợp tác xã sẽ phát triển mạnh hơn, thu hút thêm nhiều người cùng cảnh ngộ đến học nghề, làm việc và làm lại cuộc đời. Để mỗi người được giúp đỡ trở thành một tia sáng nhỏ góp phần xua tan bóng tối của ma túy, mở ra tương lai mới có thể nảy mầm bằng nghị lực, nhân ái và khát vọng sống tử tế.